Зvvнбаян-Тавантолгой-Даланзадгад чиглэлд төмөр зам барих ажлыг эхлvvлэх тухай санамж бичигт Монголын ЗТБХБ-ын яамны сайд Х.Баттулга, “ОХУ-ын Төмөр зам” нээлттэй хувьцаат нийгэмлэгийн ерөнхийлөгч В.И. Якунин нар өчигдөр гарын vсэг зурлаа. Энэхvv их бvтээн байгуулалтын ажилд ирэх сараас ханцуй шамлан орох талаар ноён В.И.Якунин хэлж байлаа. Тэрээр Оросын Засгийн газар, “Оросын төмөр зам” НХН vvргээ тун сайн биелvvлж байгаа гэдэгт итгэлтэй байна. Бид хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр бичээд байгаа шиг танай улсаас татгалзах гэсэн өчvvхэн ч бодолгvй байгаа. Цаашид ч тусламж дэмжлэг vзvvлж хамтран ажиллах болно хэмээн онцлон хэлсэн. 1200 гаруйхан км төмөр замтай манай орны хувьд энэ бол vнэхээр томоохон бvтээн байгуулалт болох нь тодорхой.

 

Цаашдаа Баян-Өлгий, Ховд, Хөвсгөл, Дорнод гээд Монгол Улсыг хэрсэн төмөр замын сvлжээ бий болгох ерөнхий төлөвлөгөө ч бэлэн болчихож. Хамгийн гол нь аль замаас ажлыг эхлэх вэ гэдэг л чухал байгаа юм. Тиймээс ойрын хугацаанд уул уурхайгаа тvшиглэн тавих нь зvйтэй гэдэг дээр манай Засгийн газар болоод “Оросын төмөр зам” НХН санал нэгдээд байгаа нь тодорхой болжээ.

 

Vvний vндсэн дээр “Монголын төмөр замын дэд бvтцийн хөгжлийн стратеги” нэртэй төсөл бэлэн болжээ. Орос, Монголын Засгийн газрын 50:50 хувийн хөрөнгө оруулалттай “Дэд бvтцийн хөгжил” компани тус төслийг боловсруулж Засгийн газарт өргөн барихад бэлэн болсноо өчигдөр болсон олон улсын хурлын vеэр танилцуулсан юм. Хуралд зөвхөн Орос Монголын төмөр замын байгууллагын төлөөлөгчдөөс гадна Хятадын төмөр замын яам, БНСУ-ын Төмөр замын сvлжээний хэрэг эрхлэх газрын төлөөлөгчид хийгээд томоохон хөрөнгө оруулагчид оролцлоо.

 

ЗТБХБ-ын сайд Х.Баттулга “Монгол Улсын Засгийн газраас дэд бvтцийн салбар ялангуяа төмөр замыг хөгжvvлэх бодлогыг ашигт малтмалын орд газруудыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах асуудалтай нягт уялдуулан авч vзэж байна. Энэ чиглэлээр тус яамнаас төмөр замын хөгжлийн бодлогын баримт бичгийг боловсруулж байна. Тиймээс Монгол Улсын дотоодын төмөр замын сvлжээг хөгжvvлэхдээ хөрш орнуудын төмөр замын сvлжээтэй холбогдох, тэдгээрээр дамжин бусад улс руу уул уурхайн бvтээгдэхvvн нийлvvлэх, транзит тээврийг хөгжvvлэх, далайн боомт руу гарах зэрэг зарчмын санал тусгах нь чухал ач холбогдолтой гэж vзэж байна” хэмээн хурлыг нээж хэлсэн vгэндээ онцолсон.

 

“Оросын төмөр зам” НХН-ийн ерөнхийлөгч В.И.Якунин “ОХУ болон Монгол улсын геополитикийн байршил болон төмөр замуудын нэгдсэн техникийн бааз нь дэлхийн эдийн засгийн систем, нэн ялангуяа дэлхийн макро эдийн засгийн томоохон туйл болох Европын холбооны улсууд Зvvн Өмнөд Азийн орнуудын хоорондох гvvр болоход чухал ач холбогдолтой юм” гээд “ОХУ-Монгол Улсын төмөр Замын салбарын хамтын ажиллагаа нь Монгол Улсын газар нутгийг бvхэлд нь хамрах төмөр замын сvлжээг бий болгохоос гадна ашигт малтмалын орд газруудад хялбар хvрэх дэд бvтцийн хөгжлийн анхдагч алхам болох юм” хэмээв.

 

Хоёр тивийг холбох гол коридор нь энэ төмөр зам болж байгаа учраас Монголын төмөр замын төдийгvй Орос Хятадын ашиг сонирхолд бидний ажил нийцэж байгаа гэдгийг тэрээр давтан хэлж байлаа.

 

Хурлын vеэр ЗТБХБЯ-ны төрийн нарийн бичгийн дарга Ж.Бат-Эрдэнэтэй уулзаж ярилцав.

 

-Төмөр зам гэдэг бол Ази Европыг холбоно гэсэн утгаараар бvх улсад хамааралтай. Тиймээс хамтарсан компаниас тавьж байгаа стратеги гэдэгт Монголын эдийн засагт нөлөө бvхий бvх улсыг оролцооч ээ. Энэ бол зөвхөн монголын асуудал биш шvv. Хамгийн гол нь улс орнуудыг бvтээн байгуулалтад татан оролцуулах гэсэн л бодол.

 

Ер нь бол төмөр замаар бvх ачаагаа тээвэрлэх ёстой, бас бvх хvн явах ёстой гэж vзэж байгаа. Бид урагшаа хойшоо зөвхөн малын тvvхий эд болоод бусад ашигт малтмалаа гаргахаас илvvтэйгээр нэмvv өртөг шингээж, өөрсдөө боловсруулж бvтээгдэхvvн болгоод гаргах шаардлагатай гэж vзэж байгаа. Тиймээс одоо байгаа vндсэн замаа сайжруулж, цахилгаанжуулж хоёр урсгалтай болгоно. Мөн уул уурхайгаа тvшиглэсэн төмөр зам барих, Оюутолгой Тавантолгой Зvvнбаянтай холбосон төмөр зам тавина. Vvнийгээ дагаад Сайншандад хvнд аж vйлдвэрийн парк байгуулна. Дээрээс нь Дорнодоор дамжаад Хятад руу гарах, Өндөрхаанаас Бичигтээр мөн Завхан чиглэлд тавих зам яригдаж байна.

 

-Чили гэдэг улс бол уул уурхайн бvтээгдэхvvнээ хөгжил болгож чадсан улс гэж дэлхийн жишигт орчихоод байгаа. Чили улсын жишээгээр бол ашигт малтмалаа тэд ашиглаж чадсан, хөгжил болгож чадсан шvv дээ.

 

-Бид хугацааг “точный” хэлэх vнэхээр бололцоо алга. Сая бид Сайншанд төслийнхөө хэмжээнд техник эдийн засгийн vндэслэл хийсэн. Энэ бол нэлээн vнэтэй туссан. Тиймээс цаашид дээрх төслvvд дээр техник эдийн засгийн vндэслэлийг нь хийлгэнэ. Vндэсний шинэтгэлийн хороон дээр ирэх жил 10 тэрбум орчим төгрөгийг төслvvдэд зарцуулахаар яригдаж байна. Тvvний тодорхой хэсэг төмөр замын төсөлд зарцуулагдах байх. За тэгээд дараа нь хөрөнгө оруулагчдад танилцуулна гээд хугацаа нэлээн шаардана. Ер нь хугацааг бол тодорхой хэлэх боломж алга.

 

-Ер нь 10-аад vйлдвэр нийт дvнгээр 10 тэрбум орчим ам.долларын төсөл яриад байгаа. Монголчуудын хувьд нэлээн том тоо байгаа. Гэхдээ бид дэлхийн жишгээр сэтгэж төсөл боловсруулахгvй бол болохгvй шvv дээ.

 

 

Ардчилал