Барилга МН
Үнэлгээ
Нүүр
Үйлчилгээ
Холбоо барих
Танилцуулга татах
Барилга МН
Танилцуулга татах
Зурвас бичих
Messenger
Залгах
Нүүр
Мэдээ, мэдээлэл
Barilga
2019-11-05
40000 орон сууц барих хөтөлбөрийн мөнгийг сангийн яам банкуудад шилжүүлэхдээ дураараа зарцуулах эрх олгосон уу?
40000 орон сууц хөтөлбөрийн хүрээнд барьж буй орон сууцны зээлийг иргэдэд банкаар дамжуулан олгох байв. Уг зээлийг олгох арилжааны банкийг сонгохдоо Монголбанк, Сангийн яамны шалгуур үзүүлэлтэд үндэслэн “Голомт”, “Улаанбаатар хотын банк”, “Капитал” банкийг сонгосон аж. Орон сууцны санхүүжилтийн корпораци /ОССК/ уг банкуудтай хамтран ажиллах санамж бичиг, дамжуулан зээлдэх гэрээ байгуулж, энэ сарын 1-нд дээрх байгууллагуудын гүйцэтгэх захирлууд гарын үсэг зурсан юм.
Уг гэрээний үндсэн нөхцөлд “ОССК орон сууцны зээлийн эх үүсвэрийг дээрх банкуудад хэсэгчлэн шилжүүлнэ. Уг мөнгийг банкууд тусгай нөхцөлөөр иргэдэд зээлдүүлнэ. Арилжааны банкууд дээрх мөнгөн хөрөнгийн жилийн долоон хувийн хүү дээр банк өөрийн ашиг болох дөрвөн хувийг нэмснээс илүүгүй хүүтэйгээр иргэдэд зээлдүүлнэ” гэж заасан. ОССК болон оролцогч арилжааны банкуудын эрх, үүргийг гэрээнд нарийн тодорхойлж өгсөн хэмээн аль аль тал нь мэдэгдэж байсан ч тийм биш байж. ОССК-ийн гүйцэтгэх захирал Ж.Жаргалсайхан “Уг гэрээний нэг үг, өгүүлбэрийг ч сайтар нягталж, тал талаас нь бодож, ярьж байгаа” гэж тухайн үед мэдэгдэж байсан ч Сангийн яам тэр хөдөлмөрийг нь үгүй болгочихсоныг саяхан мэджээ.
Засгийн газраас гаргасан үнэт цаасыг сар бүр хоёр удаа арилжиж буй. Ингэхдээ нэг удаад 4.8-5.2 тэрбум төгрөгийн бонд арилжиж байгаа гээд тооцоход өнгөрсөн жилийн арванхоёрдугаар сараас хойш арилжсан бондын хөрөнгө нэлээд хэдэн оронтой тоогоор илэрхийлэгдэх мөнгө болж байна. Уг мөнгийг арилжааны дээрх гурван банкинд шилжүүлэх учиртай. Дамжуулан зээлдүүлэх гэрээ байгуулсны дараа эл хөрөнгийг дээрх банкуудад мөнгөн хадгаламжийн хэлбэрээр байршуулжээ.
Гэвч Сангийн яам уг мөнгийг “Голомт”, “Улаанбаатар хотын банк”-нд шилжүүлэхдээ өөр зориулалтаар дураараа зарцуулах эрх олгочихсон тухай ОССК-ийнхан ярьж байна.
ОССК-ийнхныг дээрх банкны удирдлагуудтай уулзахад “Бид зээлдэж авсан учраас юунд зарцуулахаа өөрсдөө мэдье. Хариуцлагыг нь ч хүлээнэ” гэсэн хариу өгч байгаа аж. Ингээд “40 мянган орон сууц” хөтөлбөр дашийн шог болох зам нь шулуудав. Үүнд зориулсан хөрөнгийг нь Сангийн яамны ашиг сонирхолтой зарим хүн арилжааны банкуудтай хамтран “залгисан” гэж холбогдох газрынхан хардаж байна. Тэд “Бага, дунд орлоготой өрхийг орон сууцжуулах хөтөлбөрийг Сангийн яамныхан өдий болтол ойлгоогүй юм байна” гэж дүгнэж байгаа ч бүхэл бүтэн улсын мөнгө санхүүг атгадаг яамныхан орон сууцны зээл олгох тогтолцооны учрыг олохгүй өдий хүрсэн гэхэд итгэхэд бэрх.
“40 мянган орон сууц” хөтөлбөрийг санхүүжүүлэх учиртай мөнгөний зориулалтыг өөрчилж, арилжааны хоёрхон банкинд бизнес хийх боломж олгоход ОССК-ийн Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн зарим гишүүн оролцсон байж болзошгүй байгаа аж.
Засгийн газраас бага, дунд орлоготой өрх, төрийн албан хаагчдыг орон сууцтай болгохоор хэдэн жилийн өмнөөс ярьсаар энэ жилээс л хэдэн газарт барилгын суурь ухсан. Өлгийнөөсөө өндийж амжаагүй байсан их бүтээн байгуулалтыг хэдхэн хүн ийн өлгийд нь боомилчихлоо. “Голомт”, “Улаанбаатар хотын банк” дээрх мөнгийг арилжааны журмаар иргэдэд өндөр хүүтэйгээр зээлдүүлж, ашиг олох нь мэдээж. Өндөр хүүтэй зээлийг бага, дунд орлоготой өрх, төрийн албан хаагчид авч хүчрэхгүй. Азийн хөгжлийн банкны орон сууцны зээл бас л иймэрхүү маягаар арилжааны хэдхэн банкны зууш болоод, санаанд багтамгүй өндөр хүүтэйгээр иргэдэд очиж байгаа. Тэр зээлийг хувиараа бизнес хийдэг хүмүүс, авлига авдаг төрийн албан хаагчид л авч байгааг банкныхан ч өөрсдөө ярьдаг.
Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй хөтөлбөрт зориулсан мөнгийг зувчуулсан энэ хэргийн цаана авлига нуугдаж буй гэж хардахад хүргэж байна. “Иргэд одоогоор урьдчилгаа төлөөгүй, дөнгөж л орон сууц зээлээр авах хүсэлт гаргаж байгаа болохоор тэд хохирохгүй” гэж ОССК-ийнхан хэлж байгаа ч урт хугацааны зээлээр байртай болох нь хэмээн хэдэн жил горьдож, найдаж хүлээсэн итгэл найдвар нь хөсөрдөхөд хүрлээ. Энэ хохирол биш гэж үү? Дөнгөж асч байсан тэдний сэтгэлийн гэрэл бөхнө. Өндөр үнэтэй орон сууц худалдаад авчих бэл бэнчингүй бага, дунд орлоготой иргэд, төрийн албан хаагчдыг ашиг сонирхлын зөрчилтэй хэдхэн хүн хохироох нь.
Улаанбаатар хотод “40 мянган орон сууц” хөтөлбөрийн хүрээнд барих орон сууцыг босгоод эхэлчихсэн. Толгойт, Нисэх, Буянт-Ухаа, Баянголын ам, “Нарантуул” захын ард барих орон сууцны инженерийн шугам сүлжээг татаж буй. Найман байгууллагын захиалгаар төрийн 600-гаад албан хаагчдад зориулан орон сууц бариад эхэлчихсэн. Хөдөөд цөөн ч гэлээ дөрөв, найман айлын орон сууц ашиглалтад оруулчихсан байгаа. Үүнд шаардлагатай хөрөнгийн 20-30 хувийг барилгын компаниуд өөрсдийн хөрөнгөөр гүйцэтгэсэн. Тэд халааснаасаа гаргасан хөрөнгөө хаанаас яаж авах вэ? Бас л хохирч үлдэх үү. Улаанбаатар хот, орон нутагт нийт дөрвөн тэрбум төгрөгийн барилгын ажил хийчихсэн байгаа юм билээ. Энэ мөнгийг ОССК тэдэнд нөхөн олгох ёстой байсан ч одоо өгч чадахгүй. ОССК-д нэг ч мөнгө байхгүй.
Энэ нь барилгын компаниудад орон сууцны үнээ хөөрөгдөх сайхан далим болно. БНХАУ-д өрнөж буй бүтээн байгуулалтын нөлөөгөөр барилгын материалын үнэ өссөн нь Монголд орон сууцны үнэ өсөхөд нөлөөлсөн. Дараа нь төмөр замын тээврийн хөлсөө нэмсэн, вагон хүрэлцээгүй байгааг барилгын салбарынхан бас л далимдуулсан. Хямд орон сууц барих үлгэр ингээд жаргаж байгааг бас л ашиглаж орон сууцны үнийг хөөрөгдөнө гэж Барилга, хот байгуулалтын яамныхан болгоомжилж байна. Уг нь “40 мянган айлын орон сууц “хөтөлбөр тэнгэрт хадсан орон сууцны үнийг барихад бага ч болов нөлөөлөх байв.