Орон сууцтай болно гэдэг “Мянгуужингийн үлгэр” болоод байгаа өнөө үед бага дунд орлоготой ажилчин биднийгээ төрөөс дэмжиж байртай болгоно хэмээн сэтгэлийн мухарт гэрэл асаан нэгэн байгууллага байгуулсан нь Орон сууцны санхүүжилтийн корпораци. Гэтэл энэ байгууллагаас явуулж байгаа арга хэмжээ иргэдэд төдийлөн сайн нөлөөлөхгүй байгаа нь тэдний тавьж байгаа орон сууцны зээлийн болзол хэтэрхий өндөр байгаатай холбоотой гэж иргэд шүүмжилж байгаа. Энэ талаар тодруулах үүднээс ОССК-ийн гүйцэтгэх захирал Ж.Алдаржавхлантай Барилга МН уулзлаа.
Сур: ОССК байгуулагдсан зорилгынхоо дагуу ажиллаж чадаж байгаа юу? Үйл ажиллагаа нь хэр шатандаа явж байна вэ?
Ж.А: ОССК нь 2006 оны 12 сард байгуулагдсан. Энэ байгууллагын зорилго нь ЗГ-ын “40 мянган айл орон сууц” хөтөлбөрийг ЗГ-ын хөрөнгөөр хэрэгжүүлэх. ОССК өөрөө байгуулагдаад жил 5 сар л болж байна. Үндсэндээ 2007 оноос үйл ажиллагаагаа эхэлсэн гэж хэлж болно. Энэ хугацаанд нэлээд ажлыг хийсэн. Өнгөрсөн жил хөдөө орон нутагт 1500 орчим айлыг, 20 орчим тэрбум төгрөгөөр санхүүжүүлэхээр төсөвлөөд үйл ажиллагаагаа эхэлчихсэн. Одоо нийслэл рүүгээ чиглэсэн олон ажлыг эхлүүлээд байна. Ерөөсөө манай байгууллагын гол зорилго нь байшин барих биш, барьдаг компаниудыг дэмжиж санхүүжүүлдэг л байгууллага.
Сур: Танай үйл ажиллагаа иргэдэд хэр нөлөөлж чадаж байна гэж бодож байгаа вэ? Ялангуяа бага дунд орлоготой иргэдэд?
Ж.А: Монгол улсад нийт 130 мянган орон сууцны эрэлт байна гэсэн судалгаа байдаг. 130 мянга гаруй эрэлтийн дийлэнх нь төлбөрийн чадваргүй эрэлт. Төлбөрийн чадвартай эрэлт нь ЗГ-аар дамжуулалгүй зах зээл дээрээс дурын байраа худалдаад авчих боломжтой байдаг. Тэгэхээр бусад хүмүүст хүрч ажиллахын тулд л бид үйл ажиллагаа явуулж байгаа.
Сур: ОССК-аас орон сууцны зээл авахын тулд иргэд олон болзлуудыг хангасан байх шаардлагатай байдаг. Тэр дундаа олны бухимдлыг маш их хүргэж байгаа нэг зүйл бол сарын орлого нь ядаж 500 мянгад хүрч байж орон сууцны зээл авах боломжтой болох явдал. Энэ шаардлагыг тогтоохын тулд ямар судалгаан дээр үндэслэж тогтоосон бэ?
Ж.А: 130 мянга гаруй эрэлтийг ЗГ өөрөө санхүүжүүлж орон сууцжуулахгүй бол хувийн компаниуд ч юмуу хэн нэг буянтай хүн гарч ирээд санхүүжүүлж чадахгүй. 2008 оны 1-р сараас эхлээд ЗГ-ын бондын хөрөнгөөс иргэдэд жижиг зээл олгоё гэж шийдсэн. Урд нь ЗГ-ын санхүүжилтэд тийм зээлийн тухай тусгагдаагүй байсан. Зээл олгож эхэлсэнээс хойш ЗГ даруй 2 тэрбум төгрөгний зээл олгочихоод байна. ЗГ-ын энэ хөрөнгө буцаад эргэн төлөгдөх нөхцөлтэй эх үүсвэр. Тийм болохоор бид зээл олгохдоо шалгуур үзүүлэлт тавих ёстой. Шалгуур үзүүлэлт тавихгүй бол эргээд мөнгөө олж авч чадахгүйд хүрнэ. Төрөөс ард иргэдэд үзүүлж байгаа энэ их боломжийг, энэ их хөрөнгийг бид зөв зохистой зарцуулж буцаад зах зээлийн эргэлтэд оруулахгүй бол элсэнд шингэх ус шиг л алга болно.
Сур: Сарын орлого нь 500 мянгад хүрэхгүй иргэд, жишээ нь залуу гэр бүлд байртай болох боломж бий юу? Эсвэл байртай болох бодлоо толгойноосоо авч хаях хэрэгтэй юу?
Ж.А: Манайх иргэдэд 2 төрлийн зээл олгож байгаа. Нэг нь орлогын хэмжээнд нь тааруулсан бэлэн мөнгө, нөгөө нь байрны зээл. Иргэдэд өгч байгаа энэ зээл нь хамгийн хөнгөвчилсөн нөхцөлтэй урт хугацааны зээл. Өөрөөр хэлбэл байрандаа орж суучихаад 10 жил, сар тутам цалингийнхаа 40 хувийг төлөөд явна гэсэн үг. Орлого нь заавал 500 мянгад хүрэх албагүй, цалиндаа тааруулаад зээл авч болно. Жишээ нь 550 мянган төгрөгний сарын орлоготой өрх 20 сая төгрөгний зээл авах боломжтой. Зээл авах хүсэлтэй өрхийн сарын орлогын хэмжээг дээшээ доошоо тэд байх ёстой гэж зааглаагүй. Хамгийн, хамгийн таатай нөхцөлтэй хамгийн бага хүүтэй зээлийг манайх олгож байгаа. ОССК-ийг хүмүүс 100 мянган айлыг орон сууцжуулчихад яадаг юм гэдэг. Хэрвээ тэгэхийн бол барилгын салбарт инфляци болно. Өөрөөр хэлбэл тэр их барилгын материал, ажиллах хүчийг ЗГ нэг дор шууд гаргаад өгөх боломжгүй юм. Бүх барилгын материалын зах, бөөний төвүүдийг хоосоллоо гэхэд дотоодын барилгын зах зээлд инфляци болно.
Сур: Та өөрөө хувийн байртай юу? Яаж байр авсан бэ?
Ж.А: /Инээв/ Би байртай. Мэдээж би дөнгөж сая төрөөгүй. Тодорхой хэмжээгээр ажиллаж байсан. Тэр орлогуудаараа л байр авсан даа.
Сур: Та өөрөө залуу хүн, олны хэл аманд хамгийн их өртдөг энэ байгууллагыг удирдана гэдэг хүнд алба. Халширах үе ч байсан байх. Яаж яваад энэ албан тушаалд ирчихвээ?
Ж.А: Мэдээж халширах үе байсан. Би энэ албан тушаалыг аваад 5 сар л болж байна. Намайг энэ байгуулагад ирэхэд 40-өөд компани мөнгөө авъя гээд үүдэн дээр дугаарлачихсан, ажилчдынхаа цалинг 4 сар өгөөгүй ийм л байгууллага байсан. Би өөрөө эдийн засагч, санхүүгийн мэргэжилтэй хүн. Энэ байгууллага санхүүгийн байгууллага. Бодлого зохицуулалт хэрэгтэй байсан л даа. Одоо бол хэвийн хэмжээнд үйл ажиллагаа явагдаж байна. Энэ албан тушаалд ирэхийн хувьд 3 яамны сайд ярилцаж байгаад л томилсон байх.
Сур: Ирэх сонгуулиар таны ингэж их зүтгэж байж хөл дээр нь босгосон байгууллага, албан тушаалаас тань аваад хаячих вий гэж айж байна уу? Та аль нам бэ?
Ж.А: Түрүүн би хэлсэн, би эдийн засагч хүн гэж. Албан тушаалын асуудал чухал биш ээ гол нь засгийн газрын хөтөлбөр саадгүй хэрэгжиж байх ёстой.
Ярилцлага өгсөн танд баярлалаа