Сүхбаатар дүүргийн 40 гаруй иргэн "Эрүүл нийгэм иргэний хөдөлгөөн"-д ямар нэг санал гомдол, хүсэлт тавихаар хандсаны 80 гаруй хувь нь дүүргийнхээ газрын албыг авлига авч байна гэж мэдээлжээ.
Энэ асуудалтай холбогдуулан дээрх хөдөлгөөн Сүхбаатар дүүргийн иргэдтэй хамтран 5-р сарын 8-нд сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийлээ.
Мэдээллийн үеэр Сүхбаатар дүүргийн XVI хорооны иргэн Ч.Нарангэрэл хоёр хүүхэдтэйгээ оролцож “...Манайх хуучнаар Тоосгоны үйлдвэрийн урд талд, гудамжны хамгийн захад хашаа бариад гурван жил амьдарч байна. Газраа өмчилж авах гэж гурван жилийн өмнөөс Сүхбаатар дүүргийн газрын албанд хүсэлт гаргасан. Гэтэл одоог хүртэл шийдвэрлэж өгөхгүй байсаар одоо биднийг нүү гэж шаардах боллоо. Саяхан СБ дүүргийн Газрын харилцааны албаны дарга Ё.Энхээ болон албаны хүмүүс ирж хашаа нураалаа. Ё.Энхээ дарга биднийг "Нүүхгүй бол хашааг чинь улсын емч бол-гоно. Та нар траншейнд амьдарна биз" гэж доромжилсон. Манайхтай залгаа гурван хашааг газрын албаны мэргэжилтнүүд өмчлөөд авчихсан. Тэндээ өөрсдийнхөө хүмүүсийг буулгачихсан байгаа. Нэг хашааны газрыг нэг сая төгрөгөөр зардаг баримт бий. Хоёр нялх хүүхдээ дагуулаад би хаашаа нүүхээ мэдэхгүй байна” гэж ярьлаа. Мөн тус дүүргийн иргэн Г.Цэвээнсүрэн “...Манайх ч тэр гудамжинд хашаа татаад хоёр жил болж байна. Гэтэл газрыг минь өмчилж өгдөггүй. Арга ядаад нэг сая төгрөгөөр еөр газар худалдаж авъя гэж газар зохион байгуулагч Н.Мөнгөнцэцэгийн хамаатанд хандсан. Хамаатан нь Мөнгөнцэцэгийн эзэмшлийн газрыг манадаг юм. Тэр "Мөнгөнцэцэг бүх газраа гурав хоногийн өмнө зарчихлаа. Гэхдээ би Мөнгөнцэцэг эгчтэй яриад өөр газар олж егье" гэсэн. Мөнгөгүй хүмүүс нь хохироод байна” гэж ярьж байлаа.
Дээрх хэрэгтэй холбогдуулан тус дүүргийн газрын харилцааны албаны дарга Ё.Энхээ, газар зохион байгуулагч Ц.Төмөр-хүү, П.Батаа, Н.Менгөнцэцэг нарыг шалгаж өгөх тухай шаардлагыг Авлигатай тэмцэх газарт хүргүүлэхээр болжээ.
Газар үнэд орж тэр ч бүү хэл газрын ченжүүд бий болоод байгаа өнөө үед газартай холбоотой маргаанд манай төрийн албан хаагчид тэр дундаа төр засгийн удирдлагуудын нэр холбогдох болсон нь харамсалтай.
Иргэдийн санал хүсэлтийн дагуу тэнцвэртэй мэдээллийг сайтын уншигчдадаа хүргэх үүднээс СБД-ийн ГА-ны дарга Ё.Энхээтэй “Барилга МН” уулзаж тодруулга авлаа.
Сур: Та СБД-ийн ГА-ны даргын албан тушаалыг хэзээнээс эхлэж хашиж байна вэ?
Ё.Э: Би энэ албан тушаалыг 2006 оны 5-р сард авсан. Тэрнээс өмнө Нийслэлийн ГА-д 10 шахам жил ажилласан. Би өөрөө газрын мэргэжилтэй.
Сур: СБД-ийн иргэн Ч.Нарангэрэл, нарын гаргаад байгаа танай байгууллагатай холбоотой гомдлын талаар?
Ё.Э: Тэдгээр гомдол гаргасан иргэд “Иргэний хөдөлгөөн”-ий Ч.Чимэдсүрэн гэгчтэй хамтараад саяхан хэвлэлийн хурал хийлгэсэн. Ер нь бол газар болон төр захиргааны байгууллагатай холбоотой мэдээллийг хэвлэл мэдээлэлд цацахдаа тухайн байгууллагатай нь холбогдож асууж, судалж байж цацах хэрэгтэй гэж би бодож байна. Тэр хэвлэлийн хурлаар, дараа нь хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдээр ярьсан зүйлүүд нь бүгд худлаа гэдгийг би 100 хувь баталж байна. Үүнийг юугаар нотлох вэ гэхээр, тэр Г.Цэвээнсүрэн гэх эмэгтэйг зөвшөөрөлгүй газар хашаагаа хатгасан байна гэдэг мэдээлэл манайд ирсэний дагуу 4-р сарын 16-нд бид зөвшөөрөлгүй газар хашаа хатгасан, барилга байшин эхлүүлсэн ажлыг зогсоох тухай шаардах хуудас өгөх эрхтэйн хувьд ажилтан албан хаагчдынхаа хамт очсон. Гэтэл ажил үүргээ биелүүлж явсан төрийн албан хаагчдын өмнөөс маш бүдүүлэг харьцсан. Тухайн газар дээр болсон процессийн дүрсгүй бичлэг, мөн дараа нь миний өрөөнд орж ирээд дайрч давшилсан бүх үйл явдлын бичлэг байгаа.
Сур: Энэ маргаан юунаас үүдэлтэй юм бэ? МУ-ын иргэн газраа өмчлөх эрхтэй гээд байхад ГА-ныхан өгөхгүй, өөрсдөө авч зараад байна гэсэн яриа байгаа?
Ё.Э: XVI хоросны нутаг дэвсгэр, тоосгоны үйлдвэр орчмын 45 га газрыг "Бэлх-Уул" гэдэг компани эзэмшдэг. Үлдсэн 15 га газар нь 2004 оныг хүртэл хэнд ч өмчлөгдөөгүй байсан. 2004 оноос эхлэн Их сургуулийн гудамжнаас 32-ын тойрог, Дамдинсүрэнгийн гудамжийг олимпийн гудамжтай холбох, Дамбадаржаа хүртэл зам барихаар төлөвлөгдөж, тэр хавийн айлуудыг нүүлгэх шаардлага гарсан. Гэтэл манай дүүрэгт неөц газар байгаагүй учраас тоосгоны үйлдвэр орчмын 15 га газрыг зам тавихад нүүж өгсен 200 шахам айлд өмчлүүлэхээр болж, хэнийг хаана буулгахыг хүртэл зааж өгсөн. Энэ мэдээ тарсны дараа тэр газарт хаа хамаагүй айлууд олноор бууж, зөвшеерөлгүй хашаа татаж эхэлсэн. Нэг гудамж үүсгээд буучихсан байгаа. Тэр айлуудыг л нүүхийг шаардсан. Газар худалддагын тухайд тийм ямар ч зүйл байхгүй . МУ-ын иргэн гэдэгтэй нь хэн ч маргаагүй, зөвхөн хүсэлтээ тавиад, кадастрын зургаа гаргуулаад зөвшөөрлөө авчих. Гэтэл тэр айлууд бусдын эзэмшлийн газарт зөвшөөрөлгүй буучихаад бидний газрыг өг гээд дайраад байна. Нэг юм нэмж хэлэхэд энд газар өмчлөлийн талаар ерөөсөө яригдаагүй газрын эрх авах тухай л яригдаж байгаа гэдгийг ойлгох хэрэгтэй.
Сур: Зөвшөөрөл аваагүй учир нүүлгэнэ гэсэн асуудал яригдаад байгаа юм байна. Тэгвэл гомдол гаргаад байгаа иргэд одоо хүсэлтээ тавиад газраа авч болох уу?
Ё.Э: Яг тухайн газар зөвшөөрөл өгөх боломжгүй. Уг нь бол хашаа хатгаж, барилга байшин байгуулахаасаа өмнө хүсэлтээ тавьсан бол бид тухайн газар боломжгүй ээ харин өөр боломжтой газар байвал бид танд эргээд хариу өгье гэдэг байдлаар асуудлыг зохицуулж болох л байсан байх.
Сур: Таны бодлоор энэ маргааныг эвээр зохцуулах боломж бий юу?
Ё.Э: Бүх юм хуулийнхаа хүрээнд шийдэгдэнэ. Тэр хүмүүс зөвшөөрөлгүй буусан газраа чөлөөлж өгөх л үүрэгтэй.
Сур: Гомдол гаргасан хүмүүсийн нотолж байгаагаар танай байгууллагат танай ахан дүүс ажилладаг, тэгээд нийлж авлига авдаг гэж байгаа. Энэ талаар?
Ё.Э: Манай дүүргийн газрын албанд, нийслэлийн газрын албанд ерөөсөө газартай холбоотой байгууллагад миний ах дүү, амраг садангын нэг ч хүн байхгүй. Харин надтай адил мэргэжил сурч эзэмшээд төрийн албан хаагчынхаа шалгалтыг өгөөд энэ байгууллагад орж ирэхэд яагаад болохгүй гэж. Энэ нь хууль зөрчсөн зүйл биш шүү дээ.
Сур: Танай байгууллагад Ц.Төрхүү, П.Батаа, Н.Мөнгөнцэцэг гэдэг ажилтнууд байдаг уу? Байдаг бол тантай ямар холбоотой вэ?
Ё.Э: Байдаг, манай газар зохион байгуулагч нар. Би энэ СБД-ийн ГА гэдэг байгууллагын дарга нь. Бид албаны л холбоотой.
Сур: Яагаад газартай холбоотой маргаан ингэж их гарах болов оо? Энэ юутай холбоотой вэ?
Ё.Э: Газрын маргаан гэдэг угаасаа байдаг зүйл. Ерөөсөө хуулиа л дагаж мөрдөх хэрэгтэй. Маргаан их олон янз л даа. Хэрвээ иргэд хуулиа дагаж мөрдөөд, холбогдох газар нь маргааныг сайн нягталж шалгах хэрэгтэй л дээ.