Улсын чанартай авто замын гvйцэтгэлд ажиллаж байгаа компаниудад vнийн зөрvv олгох талаар УИХ-аар авч хэлэлцсэн ч олонхийн саналыг авч чадаагvйгээс буцсан. Энэ нь авто замчдын хувьд хvндхэн цохилт болсон аж. Учир нь, 2007-2008 онд улсын төсөв, Замын сан, Монгол Улсыг хөгжvvлэх сангийн хөрөнгө оруулалтаар баригдах 726,2 км хатуу хучилтай зам, 1754,3 урт метр 12 төмөр бетон гvvрийн нийт 45 гэрээт ажлыг 37 компани Засгийн газартай гэрээ байгуулан ажилласан аж. Гэвч дарин дээр давс гэгчээр эдийн засгийн хямрал дэлхий дахиныг хямрааж, нефтийн vнэ өсч, шатахууны зарцуулалтаараа битумын ажлын зардал өсч эхэлж. Зөвхөн 2007 онд битум тонн нь 381 мянга 600 төгрөг байсан бол 2008 онд 850 мянган төгрөг болж 122,7 хувиар өссөн аж. Тvvнчлэн тvvний дагавар хэрэглээ болсон дизель тvлш литр нь 885 төгрөг байснаа 2008 онд 1920 төгрөг болж, 116,9 хувиар өссөн аж.
Зах зээлд бараа, vйлчилгээний vнэ хэд дахин өсч буй vед гэрээнд зааснаараа ажлаа гvйцэтгэх гэж хичээх ч “мөнгөгvйн зовлон” тарчлаагаад байдаг. Нэгэнт л мөнгийг нь авсан юм чинь чанарыг эрхэмлэх нь зvй ёсны хэрэг учраас vнийн өсөлтийг харгалзаж vзэхээр болж, хоёр жилийн өмнөөс л vнийн зөрvvг олгох талаар хөөцөлдөж эхэлж. Хариусан яам нь, ажлыг нь хянах авто тээврийн хяналт судалгааны төвөөс ч нэлээн санаа тавин хөөцөлдснөөр УИХ-ын хаврын ээлжит бус чуулганаар хэлэлцэж баталсан байна. Гэвч гуравдугаар сарын 12-ны хурлаар vнийн зөрvvг олгуулах асуудлыг буцаасан нь гvйцэтгэгч компани төдийгvй энэ их ажлыг амжуулж буй замчдын ирээдvй ч бvрхэг болж байгаа юм хэмээн Монголын авто замын vйлдвэрчний эвлэлийн хорооноос мэдэгдэж байх юм. Энэ талаар тодруулбал “Өнөөгийн байдлаар авто замын барилга угсралтын ажил гvйцэтгэх тусгай зөвшөөрөлтэй 256 аж ахуй нэгж байгаагаас 100 гаруй нь тогтвортой vйл ажиллагаа явуулж байна. Харин тэдгээрт 50 мянга гаруй хvн ажиллан ахуй амьдралаа залгуулдаг. Гэтэл УИХ-ын чуулганаар материалын vнийн зөрvvг олгохгvй гэсэн нь компаниудын хувьд том алдагдал vvрэхээс аргагvйд хvрч байгаа юм.
Yvнээс болж энэ салбарт ажиллагсдын цалин хангамж, ахуй амьдрал ч доройтож эхэлнэ. Тиймээс дахин харж vзээч гэж хvсээд байгаа юм” хэмээв. Энэ vеэр “Хурдны зам” компанийн ерөнхий менежер С.Нэргvйтэй уулзлаа.
-Материалын vнийн зөрvvг олгох асуудлыг хойшлуулсан нь компаниуд ажилчдынхаа цалинг тавьж чадахгvйд хvргэж байна гэсэн?
- Манай компанийн хувьд хvндхэн л байна. Манайх өнгөрсөн 11,12 дугаар сарын ажилчдынхаа цалинг тавиагvй байгаа. Бас өнгөрсөн долоо, наймдугаар сарын гvйцэтгэлийн ажлынхаа мөнгийг аваагvй . Голомт банкнаас зээл авч хvvгээ төлөөд л явж байна. Архангайн 42 км зам, Завханы нисэх онгоцын буудал зэргийн ажлыг гvйцэтгэж байгаа.
- Материалын vнэ өссөн нь компаниудад алдагдал vvрэх шалтгаан болсон. Ажилчдынхаа цалинг тавихын тулд л зээл авч яаж ийгээд л болгосон байх компаниуд. Гэхдээ манайх хажуудаа уул уурхайн компанитай болохоороо тэрнийхээ ашгаар ажилчдынхаа цалинг тавьсан. Мөн Завханы найман тэрбумын ажлыг хийгээд 2,3 тэрбум төгрөг л авсан. Yлдсэнийг нь одоо хvртэл аваагvй л байна. Хаа байсан Солонгос,Хятадаас бараагаа татаж авч байна. Одоо энэ асуудлыг шийдэхгvй бол ирэх жилийн авто зам барих бэлтгэлээ хангаж чадахгvй болох нь. Уг нь, дөрөв, тавдугаар сараас л бэлтгэлээ хангадаг юм авто замын компаниуд. 2009 оны зам барилгын ажилд хугацаандаа гарах боломжгvй болж, хаврын чуулганаар дээрхи асуудлыг хэлэлцэж шийдвэр гаргатал хvлээх нь. Хөгжингvй орнууд хямралын эсрэг бодлогодоо ажлын байр хадгалах, нэмэгдvvлэхийн тулд дэд бvтцийн салбартаа нэлээн хөрөнгө оруулалт хийж байхад манайх дэмжиж байснаа болих ч гэж.
Ийнхvv Монголын Авто замчдын холбоо, Монголын авто замчин эмэгтэйчvvдийн холбоо зэрэг байгууллага энэ салбарт ажиллаж буй ажиллагсдын эрх ашгийн төлөө ийнхvv мэдэгдэл гаргаж байгаагаа мэдэгдлээ. Хэрвээ дээрх vнийн өсөлтийн зөрvvг олгох “асуудлыг” УИХ, Засгийн газар яаралтай шийдэж өгөх хvртэл салбарынхан ажлаа vргэлжvvлэх боломжгvй байгаа гэдгээ санууллаа.
Ардчилал