Азийн архитекторуудын холбоо /ARCASIA/-ны 13 дугаар их хурал БНСУ-ын Бусан хотноо 10 сарын 27-ноос 11 сарын 1-ний хооронд “Зах хязгааргүй буюу түүнээс цааш” /Boundary and beyond/ сэдвийн доор болж өнгөрлөө. Энэхүү хуралд гишүүн 17 орны 1000 гаруй албан ёсны төлөөлөгч,700 гаруй оюутан, манай улсаас албан ёсны 15 төлөөлөгч, 2 дагалдан яваа төлөөлөгч, 9 оюутан оролцлоо.

Азийн архитекторуудын холбоо нь ерөнхийлөгч, 3 дэд ерөнхийлөгч,11 удирдах зөвлөлийн гишүүдтэй. Ерөнхийлөгч,дэд ерөнхийлөгч нар нь 2 жил болоод шинээр сонгогддог. Энэ удаагийн удирдах зөвлөлийн хурлаар ерөнхийлөгч болон бүсийн дэд ерөнхийлөгч нарыг сонгосон бөгөөд Монголоос анх удаа МАЭ-ийн ерөнхийлөгч Б.Батжав “С” бүсийн дэд ерөнхийлөгчөөр сонгогдлоо. Манай улс газар нутаг, хүн ам ихтэй, хөгжингүй Япон, Хятад, Макао, Хонконг, Солонгос улсуудтай 1 бүсэд байдаг нь манай орны архитектурын хөгжилд ахиц гаргахад нөлөөлөх боломжтой.

2009 оны Азийн архитектурын холбооны 14 дүгээр их хурлыг манай улсад “ Хот ба улс төр” /City and politics/ сэдвийн хүрээнд зохион байгуулахаар болж Азийн архитектурын холбооны тугийг шилжүүлэн авлаа. МАЭ нь 387 гишүүнтэй.

Хуралд урилгаар Олон улсын архитекторуудын эвлэлийн ерөнхийлөгч Луис Кокс, Америкийн архитекторуудын хүрээлэнгийн ерөнхийлөгч Маршал И.Пурнелл, Европын архитекторуудын зөвлөлийн ерөнхийлөгч Жухини Катайнин нар оролцлоо.

Хурлаар хэлэлцсэн асуудлууд:

Азийн архитекторууд бид дэлхийг хамарсан эрэлт хэрэгцээг хүлээн зөвшөөрөхийн зэрэгцээ гагцхүү өөрсдийн ажлаар дэлхий нийтийн соёлын төлөө тэмцэнэ гэдгээ илэрхийлж байна. Орчин үеийн архитектур зөвхөн орон нутгийн шийдэлтэй, хувийн шинж чанартай байх ёсгүй юм.

Бид одоогоор баталгаагүй нийгэмд амьдарч байгаа ч гэсэн ирээдүй хойч үеийнхээ сайн сайхны төлөө хүрээлэн буй байгаль орчин, нөөц баялагаа хамгаалах эрхэм үүрэгтэй билээ.

Зөвлөгөөн-1: Хот ба архитектур, улс төрийн хүчин зүйлс

Азийн орнуудын засгийн газраас орон сууц болон хот байгуулалтын бодлоготой холбоотой арга хэмжээнүүдийг шинээр солигдож буй улс төрийн намуудад асуудал болохооргүйгээр дэс дараатай, үр дүнтэй авч хэрэгжүүлэх шаардлагатай.

Тухайн үндэстний архитектур болон хүрээлэн буй орчинд улс төрийн хүчин зүйлс хэрхэн нөлөөлж байна вэ?

Зөвлөгөөн-2: Архитектур дахь гүн ухаан, урлаг

Урлаг болоод гүн ухаан нь архитектурын бүтээлийн салшгүй, чухал хэсэг нь байсан одоо ч байгаа. Асар хурдан өөрчлөгдөж буй технологи, үйлдвэржилт, тэдгээрийн хөгжил нь бидний мэргэжилд шууд утгаар нөлөөлсөөр байна.

Энэхүү тодорхой бус цаг үед архитектур болоод хот төлөвлөлтөд гүн ухаан болон урлаг нь ямар үүрэг гүйцэтгэх вэ?

Зөвлөгөөн-3: Архитектур дахь эдийн засаг ба хүрээлэн буй орчин

Бидний байгуулж байгаа орчин нь өөр өөрийн эдийн засгийн өсөлт бууралтын нөлөөллийг тусган харуулсаар байна. Бээжин хотод 2008 онд болж өнгөрсөн Олимпийн тоглолтын стадион нь соёл, тогтсон ёс заншил, гайхалтай барилга байгууламж, зам харилцаа зэрэг тогтмол өөрчлөгдөж буй тус орны нүүр царайг харуулсан билээ.

Гэвч эдийн засгийн хувьд хөгжиж буй хот байгуулалт, барилга байгууламж нь экологийн тэнцвэрт байдлыг үгүй хийсээр байна.

Азийн архитекторуудын холбооны их хурал нь жил бүр зохион байгуулагддаг, тулгамдаж буй асуудлуудыг хэлэлцэх, өөр өөрийн орны туршлага дээр тулгуурлан ярилцах, санал бодлоо солилцох хэлбэрээр явагддаг учир албан ёсны шийдвэр, зөвлөмж гаргадаггүйгээрээ онцлогтой.

Хурлын үеэр жигнэмэгээр хийсэн барилгуудын үзэсгэлэн гаргасан нь зочид, төлөөлөгчдийн сонирхолыг ихээр татаж байлаа:

Бүгд Найрамдах Солонгос Улсын хамгийн том далайн боомт хот нь Бусан бөгөөд Сөүл хотын дараа ордог Өмнөд Солонгосын хоёрдогч том хот 3.65 сая хүн амтай.

Бусан хотод Азийн томоохон спортийн арга хэмжээ /2002 онд Дэлхийн хөл бөмбөгийн аварга шалгаруулах тэмцээн/ зохиогдож байснаас гадна олон улсын их хурал, гэрээ хэлэлцээр болдог төв цэг гэж хэлж болно. Бусан хотыг жишиг хот болгохоор төлөвлөлт хийгдсэн бөгөөд барилгажилт нь ерөнхий төлөвлөгөөний дагуу явагддаг. Далайн эргийн дагуух наран шарлагын газруудад гадаадын болон дотоодын жуулчид ихээр ирдэг.  Дэд бүтэц сайн хөгжсөн хот юм.

Үйлчилгээний болон олон нийтийн зориулалттай барилгуудад зам талбай болон машины зогсоолыг хангалттай төлөвлөж өгсөн нь иргэдийнхээ ая тухтай байдлыг хангасан.

Түүхийн дурсгалт газар болох сүм, ордонгуудыг амралт зугаалгын төв болгон олны анхаарлыг татах үйл ажиллагаа ихээр явуулдаг байна. /кино зураг авах, кимчи хийх аргыг заах, эртний заншлаар гэрлэх ёслол үйлдэх г.м/ Ингэснээр хүүхдүүд анги хамт олноороо болон гэр бүлтэйгээ энд чөлөөт цагаа өнгөрөөн түүх соёл, зан заншилтайгаа танилцдаг байна.

Барилга, хот байгуулалт нийтийн аж ахуйн үндэсний төв