Монголын барилгачид бие даан орон сууцны бүхэл бүтэн хороолол барьж байгуулсан түүх манай улсад байдаггүй аж. Нийслэлийн дийлэнх хорооллыг оросуудтай хамтран босгосон. Харин сүүлийн үед Хятадын барилгачидтай хамтран орон сууц барьж байгаа.
Тэгвэл монголчууд түүхэндээ анх удаа орон сууцны хороолол бие даан барих гэж байна.Энэ нь хан-уул дүүргийн 9 хороонд сүндэрлэх “Буянт –Ухаа” хороолол. Нисэхийн цагаан хаалга орчимд байрлах энэ хороонд албан ёсны бүртгэлтэй 3700, бүртгэлгүй шилжин ирэгсэдтэйгээ нийлээд 6000-гаад өрхийн 30-аад мянган хүн амьдардаг. Ямар ч барилгагүй, гэр хороолол.
Улаанбаатар хотыг 2020 он хүртэл хөгжүүлэх төлөвлөгөөний дагуу энд 5-21 давхар орон сууц барихаар төлөвлөжээ. Энд хороолол барих ажлыг 2006-2010, 2010-2015 он гэсэн хоёр үе шаттай хэрэгжүүлнэ. өнгөрсөн жилээс уг хорооллын төлөвлөлт, зураг төслийг хийж бэлэн болгожээ.
Гэхдээ орон сууцны хороолол гээд өндөр өндөр барилгаар дүүргэхгүй. Орчин үеийн хүмүүсийн хэрэгцээг харгалзан үзэж, эдлэн газартай хаусыг нийтийн зориулалттай олон давхар орон сууцны барилгатай хослуулан барих юм. Орон сууцны эхний хэсгийг ашиглалтанд оруулснаар 2010 он гэхэд 4280 өрх байртай болох нь.
“Буянт-Ухаа” хороололд таван мянган хүүхдийн сургууль, 2000 хүүхдийн цэцэрлэг, өдөрт 1000 гаруй хүнд үйлчлэх өрхийн эмнэлэг барина. Нисэх онгоцны буудалд ойр учраас гадаадынхан хөлхөх газар болно гэж үзээд дээд зэрэглэлийн үйлчилгээтэй уулзалтын танхим, албан газар , зочид буудал байгуулахаар төлөвлөж. Үүнийг дагаад бий болох худалдаа, үйлчилгээний газруудыг ч дээд зэрэглэлийнх байлгах гэнэ. 16 давхар хүртэл өндөртэй, худалдаа, үйлчилгээний газруудын дээд зэрэглэлийн байр 3-7 давхар доороо гурван давхар гарааштай үзэсгэлэн, хурлын танхим, ресторан, интернэт худалдааны болон холбоо мэдээллийн төвийн сүүлийн үеийн хийц загвартай барилга байгууламжийг хамтад нь сүндэрлүүлэх нь.
Ингэхдээ биеийн тамир, спорт, амралт зугаалгын бүсийг ч мартаагүй. Оршин суугчид, зочид гийчдийн ая тухыг хангасан амралт зугаалгын талбайг тусгайлан төлөвлөсөн гэдгийг дуулгая. Орон сууцны хорооллын эргэн тойронд ногоон бүс бий болгоно. Тэнд гольф, биеийн тамирын талбай байх юм.
Энэ хороололд худалдааны төв ч бий. Бөөний төвүүдийг агуулахтай нь байгуулна. Үйлчилгээний газар, тоглоомын талбайн доор 800 машины багтаамжтай таван давхар гарааш барихаар зураг төсөлд тусгажээ. Эндхийн оршин суугчид үүгээр зорчигчид хурдны замаар давхих боломжтой. Хурдны зам нь гурав, гурван урсгалтай, хоёр талдаа зогсох зурвастай. Замын зарим хэсгийг газар доогуур машины хоёр, явган хүний нэг гарцтай байна.
“Буянт-Ухаа” хорооллыг барих газар нь уулын хормой хэсэг. Урд хэсэг нь өндөрлөг хойшлох тусам налуу болдог. Энэ онцлогийг харгалзан барилга байгууламжийн үндсэн шийдлийг боловсруулжээ. Ингэснээр уг хорооллын урд хэсэгт намхан, хойшлох тусам өндөр барилга барих аж. Хорооллын арын хэсгийн хэдэн жалгыг цэвэрлэн булж, ногоон байгууламжтай амралт зугаалгын бус болгож хувиргана.
Уг хорооллын инженерийн шугам сүлжээг төвлөрсөн хангамжинд холбоно. Үүний тулд яармагийн цахилгаан дамжуулах шугамнаас салаалуулан дэд өртөө барих шаардлагатай байгаа аж. Дулаан цэвэр бохир ус цахилгаан шугам сүлжээнд дэвшилтэт хэмнэлттэй технологи нэвтрүүлж, сэргээгдэх эрчим хүчийг ашиглахаар төлөвлөсөн гэнэ. Нисэх яармаг газар хөдлөлийн долоон баллын бүсэд багтдаг. Тиймээс ийм хэмжээний газар хөдлөлтийг тэсвэрлэх чадалтай барилга барих учиртай.
Хороолол өндөрлөг газарт байрлах тул инженерийн дэд бүтцэд ашиглалтын явцад хүндрэл гарч мэднэ хэмээн мэргэжлийн хүмүүс урьдчилан тооцоолж байна. Одоо ашиглаж буй цэвэр усны нөөц шинэ эх үүсвэрийн хайгуул судалгааг нэн түрүүнд хийж, нөөц тогтоох шаардлагатай байгаа аж. Түүнчлэн туул голын эрэг дагуу гүний худаг гаргаж, зарим орон сууц, үйлчилгээний газрыг холбох юм. Үүний тулд эхний ээлжинд 1500 шоо метр эзэлхүүнтэй усан сан байгуулна. Энэ шинэ хорооллыг байгуулахад 34650 сая төгрөгийн хөрөнгө оруулалт шаардлагатай. Үүнийг улсын болон хотын төсвөөс гаргах боломжтой гэнэ. Уг хорооллыг барьснаар “40 мянган орон сууц” хөтөлбөрийн 20 хувь нь биелэх аж. Хорооллыг барих компанийг сонгон шалгаруулах тендерийг зарлаагүй байгаа. Энэ жилдээ багтаан инженерийн шугам сүлжээг хийж гүйцэтгэх юм. Уг хорооллыг барилгын ганцхан компани дангаараа барих боломжгүй тул хэд хэдэн компани хорооллыг хэсэгчлэн байгуулах аж.
Бондыг сард 2 удаа арилжина.
Засгийн газраас “40 мянган орон сууц” хөтөлбөрийн санхүүжилтийн эх үүсвэрийг бүрдүүлэх, үнэт цаасны зах зээлийг хөгжүүлэх зорилгоор энэ онд 90 тэрбум төгрөгийн бонд гаргахаар шийдвэрлэсэн. өнгөрсөн оны арванхоёрдугаар сард бондыг арилжиж эхэлснээс хойш нийт 4,8 тэрбум төгрөгийн арилжаа хийгээд байна. Эл бондыг сонирхож байгаа байгууллага, хүмүүс доорх хуваарийн дагуу арилжаанд оролцох боломжтой.
Арилжааг сар бүрийн хоёр, дөрөв дэхь долоо хоногийн пүрэв гаригт явуулахаар болжээ. Үнэт цаасны хугацаа, төрлийг тухай бүрт нь тодорхойлдог аж.
Бондын гурав дахь удаагийн арилжаа өнөөдөр болно. Энэ удаа 91,182,273 хоногийн хугацаатай, 100 мянган төгрөгийн 4,8 тэрбум төгрөгийн хямдруулсан бонд арилжих юм байна.