/Гарын авлага/ 

Агуулга

1. Бэлтгэл ажил
          - Талбай сонгох
          - Суурийг бэлтгэх
          - Тєлєвлєлт
          - Шvvх ба налууугийн байгууламж
          - Суурь байгууламж
          - Хашлагын чулууг суулгах
          - Шигтгэж суулгах хавтангийн тэгшлэх байгууламж
2. Хавтанг суулгах
3. Оёосуудыг чигжих ба чичрэлтээр нягтруулах
4. Урсгал ашиглалт
5. Бригадын багаж хэрэгсэл

1. Бэлтгэл ажил

     А. Талбайг сонгох

Бэлтгэл ажлын 1 vе шатанд талбайн сонголт орно. Сонгож авсан талбайд "тэмдэгтvvдийг" тавина. Энэ ажлыг богино гадас ба нарийн олсны тусламжтайгаар татаж гvйцэтгэнэ. Энэ ажлыг гvйцэтгэхдээ булан тохой, ойролцоо байгаа нарийн талбай, ус урсгах налууг тооцох ёстой. Єєрєєр хэлбэл гадсан дээр єндрийн тvвшинг зааж єгсєн байна.
Хяналтын єндрийн тvвшинг сонгож авсны дараа гадаснуудыг хооронд нь нарийн олсоор холбож єгнє. Талбайг сонгож авах ажил дууссаны дараа суурь бэлтгэх ажилд орно.

      Б. Суурийг бэлтгэх

Суурь бэлтгэх ажилд дараахь ажлууд орно.

      В. Тєлєвлєлт

Єндрийн тvвшинг сонгох ажил дууссаны дараа газрын єнгєн хєрсийг авч буталсан чулуу эсвэл хайргаар газрыг тэгшилнэ. Хэрэв ажлын талбай нь их бол шаардагдах техникийг хэрэглэнэ.

       Г. Налуу ба шvvх байгууламж

Хавтангуудын амсрыг нягтруулж оёсон боловч сууринд ус нэвчинэ. Иймээс хавтанг суулгахдаа тvvний дор ус зайлуулах шvvлтvvрийг буталсан чулуу буюу хайргаар хийж єгнє. Ийм байгууламжийн тусламжтайгаар хєрсний усыг зайлуулахаас гадна хавтангуудыг суултаас хамгаална. Аль ч тохиолдолд хавтангууд нь борооны усыг зайлуулах байгууламж ба налуу байх ёстой. Учир нь хавтангуудын амсрууд нь элсээр нягт, элс ба бохирдолтоос болж нягтрах тул борооны усыг удаан хугацаагаар байгууламжийн гадарга дээр vлддэг.

        Д. Суурь байгууламж

1. Ус цуглуулах байгууламж
2. Налуугийн чиглэл
3. Орон сууц 

Иймээс налуу ба ус зайлуулах байгууламж нь хавтангуудын дор / нємєг / буй болохоос хамгаалдаг болно. Хавтангуудын дор даацын давхаргад хичнээн их ус байх тутам ачаалалтаас болж хавтангууд нь сууж дэвсгэр элсvvд гарч ирнэ. Vvнээс гадна зайлуулах гадаргад байгаа ус нь агаарын градус хасах градустай болж хавтангуудад гажиг vvснэ.Ингэж гажиг vvсгэснээс дулааны улирал эхлэхэд хавтангуудад суулт гарна. Сууцны хоорондох ус цуглуулах байгууламжийг голд нь хийх ба тэгэхдээ налууг бvх талаас нь хийж ус чєлєєтэй урсахад зориулна.

Эсвэл ус цуглуулах байгууламжийг хамгийн намхан цэгт хийнэ. Ус зайлуулах янданг байршуулахдаа машины гараашийн орчин дахь ус гудамжинд урсаж гарах боломжгvйгээр байршуулна.

        E. Хашлагын чулууг суулгах

Иймээс суурийн ажлыг хийхийн ємнє ус зайлуулах байгууламжийг хийх нь зvйтэй. Хэрэв хашлагын чулуу байхгvй бол хавтангуудын ирмэгvvдийг бетон эсвэл зуурмагаар эмжиж суулт ба гулсалтаас хамгаална.

Бетонон тулгуурын зузаан нь хавтангийн зузааны талтай тэнцэхээр хийж шороог булна.

Хавтангуудын доор тэгшлэх элсэн давхарга

Даацын давхаргыг нягтруулж дууссаны дараа 3-5 см-ийн зузаантай дэвсгэр давхаргыг элсээр хийнэ. Дэвсгэр давхаргад хэрэглэх элс нь шорооны хольцгvй том ширхэгтэй байвал сайн байдаг. Дэвсгэр давхарга хийхийн ємнє чиглvvлэх шугамыг тавина.

1. Чиглvvлэх шугам
2. Правило /тэгшлэгч засах/
3. Элс
4. Тєвшин

Зураг тєслийн дагуу бага багтаамжтай єргєнєєр нь их багтаамжай бол 2 метрийн зайд хооронд нь элсээр бэхэлж єгнє.

        Ё. Шигтгэж суулгах хавтангийн тэгшлэх байгууламж

Бvх налууг харгалзан чиглvvлэн шугамыг бvрэн тавьж сайтар бэхэжсэний дараа дэвсгэр давхаргыг хийнэ. Гадаргыг шулуун банзны тусламжтайгаар тэгшилж засна. Ингэж тэгшилсний дараа хавтан нь шаардагдах єндрєєс 1 см-ээр єндєр байна. Vvний дараа чиглvvлэх шугамыг авч тvvний хонхорхойг элсээр дvvргэнэ. Бэлтгэгдсэн дэвсгэр давхарга дээшvvр явж болохгvй.

2. Хавтанг суулгах

Хавтанг суулгахын ємнє захиалагч байгууллага дизайн зургийг батлах ёстой. Дизайн зурагт хээ, єнгє, дэс дараалал, орчны ногоон зурвас, цэцгийн мандал, мод сєєг суулгалт зэргийг тусгасан байна. Хавтанг суулгах 3 vндсэн арга байдаг.

1. Разбежку / Завсартай суулгах /
2. Амсруудыг тулгаж суулгах
3. Диагнолоор нь суулгах

1. Хавтанг суулгах 4-5-р зэрэгтэй
2. Хавтанг суулгах 3-4-р зэрэгтэй
3. Туслах ажилчид

Хавтанг суулгахад 4 хvнтэй бригад байна. Ажлын нэг ээлжинд энэ бригад нь 30-40 м кв талбайг бvх дагалдах ажлын хамт хийх ёстой./суурийг бэлтгэх, хашлага чулууг байршуулах, зуурмаг бэлтгэх гм/

1. Ус зайлуулах налуугийн чиглэл
2. Усны урсгал

Дизайны зураг батлагдсаны дараа хавтан суулгах ажил эхэлнэ.

Эхлэлт:

1. Доод цэгээс дээд цэг хvртэл
2. ...
3. Чухал элементvvдээс /байшингийн орц, шат гм/
Хэрэв тухайн хэсэгт налуу байх ёстой бол єєрєєсєє эхэлж суулгана.

Анхаар!

Єєрєєсєє гэдэг нь хавтан суулгах бvх тохиолдолд тохирно. Ингэж суулгах нь дэвсгэр давхаргыг гэмтээлгvй байлгана. Шаардлагатай бол суулгагдсан хавтан дээр банз тавина. Хоорондын оёдлуудыг ижил байлгахын тулд єргєн буюу уртынх нь дагуу чиглvvлэх олсыг татна. Суулгалтыг хийхдээ чиглvvлэх олсыг удирдамж болгоно. Гурван эгнээ хавтан суулгасны дараа оёдлуудын зайг шалгаж vзэх хэрэгтэй.

1. Байшингийн орцны хаалга
2. Хашлага чулуу
3. Дагуу оёдлыг заах олсон шугам
4. Хєндлєн оёдлыг тодорхойлох олсон шугам
5. Суулгаж буй хавтан
6. Суулгалтын чиглэл

Хавтангуудыг тэргэнцэрээр ажлын байранд хvргэнэ.
Хавтанг суулгахдаа резинэн алх хэрэглэнэ.

Хавтанг резинэн алхаар тогшиж суулгах нь тохиромжтой. Хавтанг суулгаж байхдаа оёосны зайнд онцгой анхаарах хэрэгтэй. Нийлэг хавтангийн хэв нь оёдлын зузааныг хязгаарлах байгууламжтай байдаг. /3мм-5мм/ Ийм хэвэнд цутгасан хавтанг хэрэглэхэд оёоны зайг тохируулах нэмэгдэл тєхєєрємж шаардлагагvй болно.

Хэрэв оёдлын зайг тодорхойлох хязгаарлагчгvй бол хавтанг єєр хооронд нь тулгаж тавьдаггvй ба энэ нь оёосны зайг элсээр чиглэхэд хавтангуудын ирмэг гэмтдэггvй. 5 мкв талбайг хавтангаар суулгасны дараа тvvний гадаргыг 2 метрийн урттай тэгшлэгчээр шалгана. Ингэж шалгахад гадаргууны хэмжээ нь 2 м бетонон хавтан суулгасан талбайд 5 мм-1 см илvv байхыг зєвшєєрдєг. Энэ шалгалт нь хавтан суулгалтын ажлын чанарыг тодорхойлно. / Тухайн тохиолдолд бетонон хавтан /

Зарим тохиолдолд хавтанг маш нарийн хэмжээтэй тайрах ажил гардаг. Энэ ажлыг гvйцэтгэхэд алмаазан хєрєє хэрэгтэй. 100 мкв талбайд бетонон хавтанг суулгахад 2-3 алмаазан хєрєє хэрэгтэй болдог. Ажлын багтаамж нь их нарийвчилсан хэмжээ шаардагдахгvй ажилд ердийн хутга хэрэглэж болно. Эдгээр байгууламжийг хэрэглэхдээ хєдєлмєр хамгаалалтын хэмжээг мартаж болохгvй.

3.Оёосуудыг чигжих ба чичрэлтээр нягтруулах

Хавтангуудыг суулгасны дараа хашлага чулууг бэхэлсэн бетонон зуурмаг бэхжилттэй болёоны дараа чичрэлттэй лантуугаар нягтралтыг гvйцэтгэнэ. Бетонон хавтанг нягтруулж дууссаны дараа голыг шигшилж цэвэрлэсэн хуурай элсээр хучна.

1. Чичрэлттэй алх
2. Хєдєлгєєєний чиглэл

Элсээр хучих ажлыг заавал бороогvй цэлмэг єдєр гvйцэтгэнэ. Ийм тохиолдолд элс хавтангуудын зайд орох нь сайн байдаг. Хучсан хуурай элсийг жигд цацаж дараа нь нааш цааш шvvрдэж замаар хавтангуудын хоорондох зайг дvvргэнэ.

Vvний дараа чичрэлттэй алхаар нягтруулалтыг дахин хийнэ. Нягтруулалтын дараа хуурай элсийг дахин шингэн цацаж нягтруулалтыг дахин хийнэ. Цацсан элсийг хэсэг хугацаанд газар дээр нь байлгана. Эцэст нь элсийг шvvрдэж зайлуулна.

Анхаар!

Нягтруулалыг хийхэд хэрэглэж буй чичрэлттэй алхны ул нь зєєлєвчтэй байвал зохино. Зєєлєвчгvй лантууг хэрэглэхэд бетонон хавтанг гэмтээж болзошгvй. 95-110 кг жинтэй 2.5-4 квт чадалтай стандарт ангиллын чичрэлттэй лантууг хэрэглэхийг зєвлєж байна.

4. Урсгал ашиглалт

28 хоногийн дотор шинээр суулгасан хавтангууд бэхэжсэн тул дурьдсан хугацаанаас ємнє ашиглалтад оруулахыг хориглодог. Харин дээрх хугацаа єнгєрсний дараа ашиглалтанд оруулахыг зєвлєж байна. Хэрэв хавтлагууд нь хэвлэж бэлтгэн дараа нь шууд суулгалтанд орсон бол дээр дурьдсан хугацааны дотор их ачаалал єгєхийг хориглоно /машин явах/. Дахин тавьж буй хавтангууд нь цагаан толбо элдэв хээ нэвчиж байгааг батална. Хавтангуудад хар толбо гаргах нь ижил бус нєхцєлд хаталт явагдсанаас болно.
Энэ нь тvр зуурын хэвийн vзэгдэл юм. Тодорхой хугацааны дараа эдгээр толбонууд аяндаа арилна. Хэдий чинээ эрчимтэй ашигтай явагдана тєдий чинээ толбонууд тvргэн арилах болно. Хvйтний улирал мєстєлт буй болохоос сэргийлж цасыг шvvрдэх буюу модон хvрзээр цэвэрлэнэ. Халтирахыг багасгахын тулд элс цацна.

Халтирахыг багасгахын тулд 5% уксусын уусмалыг хэрэглэж болно. Цасыг тухай vед нь цэвэрлээгvйгээс vvссэн мєсєн бvрхvvлийг цэвэрлэхэд тємєр лааз хэрэглэхийг хориглоно. Тvvнээс vvссэн гэмтэл нь хэзээ ч арилахгvй vлдэнэ. Цас цэвэрлэх машины хvрзний иринд резинэн зєєлєвч байх ёстой. Євлийн цагт хадаастай дугуй хэрэглэдэг жолооч нар байрлалаасаа болсон огцом хурдтай хєдлєх буюу огцом тоормослосноос хавтангууд дээр зурааснууд vvснэ.

Гинжин дугуйтай хєдлєх бvрэлдэхvvн явсан хавтангууд нь vлдсээр гэмтэж ашиглалтаас гарна. Жишээ нь : / Гак, трактор, экскаватор/ янз бvрийн материал хэрэглэснээс болж бетон хавтангууд дээр янз бvрийн бохирдол бий болдог. Энэ нь бетонон хавтангуудын єнгє зvсийг алдагдуулна. Жишээ нь: Тємєр зэврэлтийг vлдээнэ. Мєсний дугуй хар зураас бий болгоно, шороо ба замын бохирдол нь гадаргууг хар саарал болгох гм, Цэвэрлэх хэрэгсэл ба тусгай бодисын тусламжтайгаар гадаргууг цэвэрлэж хэвийн байдалд оруулж болно.

5.Бригадын багаж хэрэгсэл

        Хавтан суулгах бригадын мэдэлд байх багаж хэрэгслийн жагсаалт:
1. Дєрвєлжин ба жадан хvрд
2. Чиг хоёр ба тvvнээс дээш /ажил багтаамжаас хамаарна/
3. Элсийг тэгшлэгч буюу банз
4. Тєвийн хэмжилт ба нарийн олсон утас
5. Чичрэлттэй зєєлєн лантуу
6. Єнгєлєгч ба алмаазан хєрєє
7. Хавтан огтлох гидро хутга
8. Шигшvvр, дамнуурга
9. Шvvр
10.Резинэн алх