Гэр хорооллынхныг орон сууцжуулах “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийн ирээдүйн талаар эргэлзээтэй мэдээлэл олны сонирхол татаж байна. Бага, дунд орлоготой өрх зах зээлийн өнөөгийн нөхцөлд байр авах нь бүтэшгүй мөрөөдөл байсныг бодит зүйл болгосон. Шинэ байрандаа 800 гаруй хүн тухалж, зарим нь удахгүй орох байрандаа ямар өнгө, хээ хуартай ханын цаас наахаа шийдэх гээд зав муутайхан гүйлдэнэ.

Үүний цаана орон сууцны урт хугацаатай, хөнгөлөлттэй зээл хүссэн 4000 орчим хүний материал Төрийн банкинд хуримтлагдаад байгаа. Гэтэл мөрөөдөл нь талаар болж буй тухай иргэд өчигдөр хэвлэлийнхэнд хандлаа. Орон сууцжуулах ажлыг санхүүжүүлэхэд зориулж өнгөрсөн зургаадугаар сард Хөгжлийн банкнаас шилжүүлсэн 30 тэрбум төгрөгийн хөрөнгийн эх үүсвэрийг хөтөлбөр хэрэгжүүлэгч Төрийн банк зориулалтын дагуу зарцуулаад дуусчээ. Үүгээр дээрх 800 гаруй өрхийн асуудлыг шийдсэн хэрэг. “Үлдсэн 20 тэрбум төгрөг бол 600-700 хүний зээлийг шийдэх хэмжээний мөнгө.

Ингээд нийт 50 тэрбум төгрөгийг орон сууцжуулах ажилд зарцуулна гэсэн үг. Үүгээр Засгийн газар, Хөгжлийн банк, Төрийн банкны гурвалсан гэрээнд тусгасны дагуу ”100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийн санхүүжилт дуусаж байгаа юм. Бага, дунд орлоготой иргэдэд орон сууц авах зах зээлийн эрэлт байгаа учир Засгийн газар цаашид өөр шийдэл гаргах байх” гэж Төрийн банкны гүйцэтгэх захирал Ж.Отгонбилэг мэдэгдсэн. Өмнөх Засгийн газрын эхлүүлсэн энэ ажлыг цаашид ямар замаар үргэлжлүүлэх талаар шинэчлэгчид ам ангайхгүй л байна. Ямартай ч “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийг үргэлжлүүлнэ гэдгээ Барилга, хот байгуулалтын сайд Ц.Баярсайхан мэдэгдсэн нь орон сууцны зээлд хамрагдахаар материалаа бүрдүүлж өгсөн, цаашид хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр орон сууцанд орох сонирхолтой гэр хорооллын олон мянган иргэнийг бага ч атугай тайвшруулсан.

Харин Засгийн газар чухам ямар арга зам хайж байгааг мэдэх юм алга. Г.Батцэнгэл энэ хөтөлбөрт хамрагдаж, зээл нь шийдэгдэхийг хүлээж байна. Тэрбээр “Манайх өнгөрсөн долоодугаар сард орон сууцныхаа урьдчилгаа төлбөр болох 12 сая төгрөг төлөөд 44 ам.метр талбайтай хоёр өрөө байр захиалсан. Манай байр ирэх арванхоёрдугаар сард ашиглалтад орно. Гэтэл өнгөрсөн аравдугаар сард Төрийн банкны зээлийн эдийн засагч утасдаад “Санхүүжилт дуусч байгаа учир таны зээлийг шийдэх боломжгүй боллоо. Материалаа ирж ав” гэж хэлсэн. Зээл бүтнэ гэж найдаад байр захиалсан. Байр удахгүй ашиглалтад ороход зээл гарахгүй бол би байргүй хоцрох гээд байна” гэж ярилаа. Төрийн банкнаас зээл нь шийдэгдэхгүй бол зунжин мөрөөдсөн байрандаа орж чадахгүйд хүрнэ гэдгээ тэр ойлгожээ. Ийм эрсдэлд орсон хэчнээн мянган хүн байгааг хэлэхэд эрт байна. Нөгөө талаас банкнаас зээл авсан барилгын компанийн өр нэхэгдэнэ. Энэ үед захиалагч, гүйцэтгэгч хоёр хаашаа, хэнд хандах нь учир битүүлэг боллоо.

Хэрэв санхүүжилт зогсвол орон сууц захиалагч, гүйцэтгэгч хоёр талын аль аль нь хүнд байдалд орно. Зах зээл дээр орон сууц байгаа ч түүнийг худалдан авах их хэмжээний мөнгө иргэдийн гар дээр алга. Арилжааны банкнаас зээл авна гэвэл бага, дунд орлоготой иргэдэд дааж давшгүй хүү нь чөдөр тушаа болно. Өмнөх Засгийн газар төрийн албан хаагчдад зориулж найман хувийн хүүтэй, урт хугацааны зээлээр “4000 айлын орон сууц” хөтөлбөрийг амжилттай хэрэгжүүлсэн. Иргэд хариуцлагатай хандаж зээлээ цаг тухайд нь төлж байгаа тухай уг хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэгч Орон сууцны санхүүжилтийн корпорациас мэдээлсэн билээ. Тэгвэл “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийн зээлийн хүү зургаан хувь. Өмнөхөөс хоёр хувиар бага гэсэн үг. Бүр ч илүү боломж ханхлуулсан энэ хөтөлбөр 2012-2016 онд хэрэгжинэ. Гэтэл хугацааныхаа дунд амь нь тасрах вий гэсэн айдас байртай болохыг хүссэн хэн бүхэнд хургаж эхэллээ.

Зургаан хувийн хүүтэй, урт хугацааны зээл нь өнөөгийн нөхцөлд арилжааны банкуудыг алдагдалд оруулахаар төс өөлж боломгүй хувилбар. Учир нь банкууд иргэдээс 15 хувийн хүүтэй хадгаламж авч байгаа. Тийм эх үүсвэрээр зургаан хувийн хүүтэй зээл олговол есөн хувийн алдагдал хүлээнэ гэдгийг Монголын банкуудын холбооны ерөнхийлөгч М.Болд тайлбарласан байна лээ. Тиймээс нийслэлийн иргэдээ хотын хүний жишгээр орчин үеийн тохилог сууцанд оруулах онцгой хөтөлбөр, бодлого хэрэгжүүлэх нь өнөөгийн нийгмийн захиалга болоод байна. “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх гэрээнд тусгасан санхүүжилт нь 50 тэрбум төгрөг. Энэ мөнгөөр 1500-хан өрхийн асуудлыг шийднэ. Үлдсэн хүмүүс яах вэ. Засгийн газар ямар арга сэдэж байгаа нь иргэдэд хүлээлт үүсгэлээ.

Mongolnews