Зурвас бичих
Messenger
Залгах- Нүүр
- Мэдээ, мэдээлэл
- Barilga
- 2019-11-05
Гэр хорооллын газрыг барьцаалж зээл олгоно
Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг бууруулах хамгийн шалгарсан арга бол гэр хорооллыг орон сууцжуулах явдал гэж Монголын парламент үзлээ. Гэр хорооллыг орон сууцжуулахын тулд газрыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулна. Ингэхдээ уул уурхайгаас орж ирэх хөрөнгийг урт хугацаат, бага хүүтэй зээл болгон “хувиргаж” гэр хорооллын иргэдэд газраар нь барьцаалан олговол Засгийн газраас зарласан “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөр хэдхэн жилийн дотор хэрэгжиж, төр ачаагаа хөнгөлнө. Гол нь тухайн иргэн газраа Үл хөдлөх хөрөнгийн бүртгэлийн газраар баталгаажуулсан байх ёстой гэж үзэж буй юм.
Гэхдээ Улаанбаатар хот газар хөдлөлийн идэвхтэй бүсэд оршдог тул хэн дуртай нь орон сууц барихаар зээл авах нь аюултай. Энд тэндгүй газар хөдлөлийг даахгүй орон сууц баригдчихвал хожим гарах үр дагавар их. Мэргэжлийн байгууллагад барилга барих ажлыг даалгах ёстой гэсэн байр суурь баримталж буй гишүүд ч бас байна. Нөгөө талаас Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын даргын хэлснээр нийслэлийн гэр хорооллын газрыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулахын тулд дэд бүтцийг нь шийдэх ёстой. Гэр хороололд өнөөдөр орон сууц барьдаггүй нь дулаан, цахилгаан очих бололцоогүйгээс болж буй. Тодруулж хэлбэл, нийслэлийн гэр хорооллын 167 мянган өрхөөс ердөө 20 мянгыг л цахилгаан халаагуураар халаах бололцоотой. Өнөөгийн станцуудын байгаа хүчин чадал энэ. Мөн дулааны шугам гэр хороолол руу татлаа ч түүнд дулаан нийлүүлэх эх үүсвэр байхгүй. Тав, зургадугаар Дулааны цахилгаан станц барьж гэмээнэ шийдвэрлэнэ. Тиймээс гэр хорооллын газрыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулна гэдэг урт хугацаа шаардсан ажил болох тул Ерөнхийлөгчийн зүгээс богино хугацаанд хэрэгжүүлэх боломжтой төслийг өргөн барьсан тухай онцлов.
Өнгөрсөн түүхээ эргэн харвал УИХ-аас нийслэлийн агаарын бохирдлыг бууруулах чиглэлээр олон хууль, төсөл хөтөлбөр баталсан. Үндсэндээ нийслэлийн агаарын бохирдолтой 10 гаруй жилийн турш тэмцсэн. Улаанбаатар хотын захирагчийн ажлын алба ч гар хумхин суусангүй, Мянганы сорилтын сангийнхны анхаарлыг ч энэ зүгт татаж, нийслэлийн Сүхбаатар дүүргийн гэр хорооллын зарим иргэдэд гэрийн бүрээсийг хөнгөлөлттэй үнээр буюу 250 мянган төгрөгөөр нийлүүлж үзсэн. Мөн утаагүй түлш үйлдвэрлэх үйлдвэрүүд ч энд тэндгүй бий болсон. Утаа ялгаруулдаггүй 10 гаруй төрлийн зуухыг зохион бүтээж, элдэв туршилт явуулсан. Харамсалтай нь, өнөө хэр үр дүн гараагүй төдийгүй өнөөдрийн байдлаар агаарын бохирдлын 60 орчим хувийг гэр хорооллын яндангаас ялгарах утаа тарьж байна гэсэн судалгааг мэргэжлийн байгууллагууд гаргачихаад сууж буй тул дэлхий нийтийн бэлээхэн туршлагыг ашиглаж, гэр хорооллоо орон сууцжуулах хөдөлгөөнийг Засгийн газар өрнүүлэх ёстой гэж УИХ-ын чуулганы лхагва гаригийн хуралдаанаас шийдвэрлэлээ.
Өнгөрсөн түүхээ эргэн харвал УИХ-аас нийслэлийн агаарын бохирдлыг бууруулах чиглэлээр олон хууль, төсөл хөтөлбөр баталсан. Үндсэндээ нийслэлийн агаарын бохирдолтой 10 гаруй жилийн турш тэмцсэн. Улаанбаатар хотын захирагчийн ажлын алба ч гар хумхин суусангүй, Мянганы сорилтын сангийнхны анхаарлыг ч энэ зүгт татаж, нийслэлийн Сүхбаатар дүүргийн гэр хорооллын зарим иргэдэд гэрийн бүрээсийг хөнгөлөлттэй үнээр буюу 250 мянган төгрөгөөр нийлүүлж үзсэн. Мөн утаагүй түлш үйлдвэрлэх үйлдвэрүүд ч энд тэндгүй бий болсон. Утаа ялгаруулдаггүй 10 гаруй төрлийн зуухыг зохион бүтээж, элдэв туршилт явуулсан. Харамсалтай нь, өнөө хэр үр дүн гараагүй төдийгүй өнөөдрийн байдлаар агаарын бохирдлын 60 орчим хувийг гэр хорооллын яндангаас ялгарах утаа тарьж байна гэсэн судалгааг мэргэжлийн байгууллагууд гаргачихаад сууж буй тул дэлхий нийтийн бэлээхэн туршлагыг ашиглаж, гэр хорооллоо орон сууцжуулах хөдөлгөөнийг Засгийн газар өрнүүлэх ёстой гэж УИХ-ын чуулганы лхагва гаригийн хуралдаанаас шийдвэрлэлээ.
Энэ ажлыг үр дүнд хүргэхэд зөвхөн Улаанбаатар хотын гэр хорооллын газрыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулснаар төгсгөл болчихгүй, хөдөөгийн иргэдийг давхар бодолцох ёстой. Хэрвээ дан ганц нийслэлийн гэр хорооллын газрыг “чулуу” болгоод, тэдэнд цахилгааны хөнгөлөлт эдлүүлээд, дээрээс нь гэрийг нь дулаан бүрээс хөнгөлөлттэй үнээр нийлүүлээд бөөцийлөөд байвал хөдөөгийнхөн ч мөн хот руу тэмүүлнэ. Малчны гэрийн бууц үнэд хүрэх биш, хэдэн малаа зарж үрээд хот бараадахад хүрнэ. Энэ цагт Монголын алс хязгаар нутаг эзэнгүйдэж, тэр хэрээр Улаанбаатар хотын 167 мянган өрхийн яндангаас гарах утааг багасгах мөрөөдөл биеллээ олохгүйд хүрэх тул хөдөөгийн иргэдийн ая тухтай амьдрах бололцоог хангах зорилгоор бүсийн нэмэгдэл олгодог болъё гэж нэр бүхий гишүүд санал гаргасныг мөн дэмжлээ. Түүнчлэн Улаанбаатар хотын алслагдсан дүүрэгт хамаарах Багануур, Багахангай, Налайхыг дагуул хот болгон өргөжүүлж, нийслэлийн хүн амын нягтаршилтыг сийрүүлэх. Төв, Дархан-Уул, Орхон аймгуудыг ч мөн ийм жишгээр хөгжүүлэх нь зүйтэй хэмээн үзэв.
Хөдөөгийн иргэд оршин суугаа нутагтаа жижиг, дунд үйлдвэр байгуулах бол урт хугацаат бага хүүтэй зээлийг тэргүүн ээлжинд олгохыг гишүүд гар өргөн дэмжив.
Хэдийгээр эх үүсвэр нь тодорхойгүй, дээр нь хэдий хэмжээний хөрөнгө шаардах тооцоо нь бас бүрхэг мөрөөдлийн гэж хэлж болохуйц ийм нэг “гоё” санаачлагыг УИХ гаргалаа. Мөрөөдөл биеллээ олох болтугай.
Г.Дарь