Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрт энэ онд 79 тэрбум төгрөгийн ажил хийгдэнэ. Энэхүү мөнгө нийслэлчүүдийн ая тухтай амьдрах нөхцөлийг бүрдүүлэхэд хаанаа ч хүрдэггүй. Өөрөөр хэлбэл нийслэлчүүд нийт хэрэгцээт мөнгөнийхөө дөнгөж арван хувиар бүхнийг болгодог гэсэн үг. Тиймээс хийе гэсэн ажлаа хийж чаддаггүй, Гэвч байгаа нөөц бололцоон дээрээ тулгуурлан нийслэл энэ оноос төсвийн дутуугаа төр хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагааны зарчмаар нөхөхөөр зэхэж байна.

Өөрөөр хэлбэл, урд нь орон нутгийн болон улсын өмчийг хувьчилдаг байсан бол эдүгээ хувьчлахаас илүү шинэ өмч бий болгож хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалтыг татах ажлууд хийгдэнэ. Энэ хүрээнд нийслэл дутагдаж буй санхүүжилт дээр Концессын хуулийг хэрэгжүүлэх ажлуудын бэлтгэлийг хангаж эхэлжээ. Нийслэлийн иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлаас концессоор хийгдэх 101 ажлын жагсаалтыг гаргасан. Үүний 45 ажлыг нь энэ онд багтаан хийхээр төлөвлөсөн аж. Нийслэлийн нутаг дэвсгэрт төр, хувийн хэвшлийн түншлэл хэрэгжүүлэхтэй холбоотой Концессын зөвлөл байгуулагджээ. Энэхүү зөвлөл нь байгууллагуудын ажлыг уялдуулах, өдөр тутмын үйл ажиллагаанд нь зөвлөгөө өгөх аж. Мөн Концесс буюу онцгой эрх олгохтой холбоотойгоор сонгон шалгаруулалтын комисс байгуулжээ.

Концесс манай улсад урд нь хэрэгжээгүй шинэ ажил хэмээн холбогдох мэргэжилтнүүд онцолж байна. Нийслэлийн хэмжээнд Концессын хуулийг хэрэгжүүлэх чиглэлээр нийслэлийн Засаг даргын  есөн захирамж гарчээ.

Концесс бол харилцан ашигтай хөрөнгө оруулалтын хэлбэр

Нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Б.Баатарзориг
"Концессын тухай хуулийг түшиглэн төр хувийн хэвшлийн туншлэлээр гэрээний үндсэн дээр хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалтыг нийслэлийн хөгжилд татан оролцуулах гэж байна. Энэ зорилгоор НИТХ-аас 45 багц ажлын жагсаалт батлагдсан. Багц ажил дээр одоогийн нөхцөлд санхүүжилт хязгаарлагдмал байтаа учраас энэ удаа хувийн секторын хөрөнгө оруулалтаар тухайн ажлуудыг хийж гүйцэтгэнэ. Харин тодорхой урт хугацааны гэрээний үндсэн дээр эргэж хувийн байгууллагуудын өмнө төр үүрэг хүлээж. зардлыг тооцох механизм үйлчилнэ. Үүнтэй холбоотойгоор бидэнд автозам, сургууль, цэцэрлэг, усан бассейн, давхар гүүр зэрэг ямар хэрэгцээ байгаа. Хэрэгцээг хэрэгжүүлэхэд санхүүжилт яагаад хязгаарлагдмал байна.

Энэхүү хязгаарлагдмал санхүүжилтийг нөхөхийн тулд Концессын ажлууд хийгдэнэ. Энэ хүрээнд бид бэлтгэл ажил хийж байгаа. Америк, Мексик, Герман, Сингапур зэрэг Концессын хууль хэрэгжсэн орнуудын туршлагыг судалж үзлээ. Эндээс гэрээний нөхцөл үйлчлүүлж байгаа иргэдэд хүндрэл учруулахгүйгээр, аж ахуйн нэгжид төлбөрийн болон тухайн цэцэрлэгт хүрээлэн, оношлогооны төвийг ашиглах хэлбэртэй байж болно. Эсвэл эмнэлэг, сургууль, цэцэрлэг бариад төрд буцааж шилжүүлж, өмчлүүлдэг. Уг хэлбэрүүд нь тухайн ажил зарлагдаж буй төрлөөсөө шалтгаалж ялгаатай байх жишээтэй. Тиймээс Концесс бол хувийн хэвшил төрд харилцан ашигтай хөрөнгө оруулалтын хэлбэр" гэв.

Концессоор нийслэлд 2011-2012 онд хүүхдийн номын ордон, оношлогоо, эмчилгээний төв, 12 чиглэлд авто замууд, усан бассейн, спортын орднууд баригдах юм байна. Эдүгээ эдгээр ажлуудад тавигдах стандарт шаардлагуудыг боловсруулж эхлээд байгаа аж. Концессоор хийгдэж буй ажлуудыг оролцогчид болон иргэд хөндлөнгөөс хянах бүрэн боломжтой. Учир нь хөрөнгө оруулагчид нь өөрөө сонгон шалгаруулалтын үндсэн дээр өрсөлдөж, өөрсдийнхөө хөрөнгийг тодорхой гэрээний үндсэн дээр хийх тул хөндлөнгийн хяналт сайтай ямар нэгэн асуудал гарахгүй хэмээн үзэж байгаа аж. Мөн хотын ерөнхий төлөвлөгөөтэй уялдуулж концессын бүтээн байгуулалтыг хийх хэрэгтэй хэмээн Нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Б.Баатарзориг онцлов.

Т.Сэлэнгэ