Он солигдох мөч хаяанд ирж, хаа сайгүй албан газрынхан өнгөрсөн жил амжуулсан ажлаа тайлагнаж байна. Энэ оныг Засгийн газраас “Бизнесийн шинэтгэлийн жил” болгон зарласан. Үүний дагуу төрийн байгууллагууд юу хийснээ Үндэсний хөгжил, шинэтгэлийн хороонд мэдээлэв. Татварын ерөнхий газар татвар төлөх үйл явцыг хөнгөлсөн, Улсын бүртгэлийн ерөнхий газар хөрөнгийн үнэлгээ хийх шат дамжлагыг цөөлсөн, Санхүүгийн зохицуулах хороо зээл авах нөхцлийг сайжруулсан, Гаалийн ерөнхий газар хил дамнасан худалдааг хялбарчиллаа гээд хэвлэл мэдээлэл, өөрсдийн цахим хуудсандаа байрлуулсан мэдээ ч юм уу, тайлан ч юм уу гэмээр зүйлийг харахаар “Манай яам, агентлагууд яасан ч их ажил амжуулаа вэ” гэж хэн нэгэнд гайхуулмаар. “Бизнесийн шинэтгэлийн жил”-ийн хүрээнд хийж байгаа ажил, гаргасан шийдвэр он гарах дөхөж буй ч үргэлжилж байна. Хоёр хоногийн өмнө Засгийн газраас Ерөнхий сайдын захирамжаар аж ахуйн үйл ажиллагааны зөвшөөрлөөс 101-ийг нь хүчингүй болгохоор шийдвэрлэсэн. Мөн барилга авах зөвшөөрөл авахын тулд 118 албан тушаалтнаар гарын үсэг зурдаг байсан бол 56-аар цөөрсөн байна. Энэ нь барилгын ажил эхлэх зөвшөөрлийн бичиг хөөцөлдөхөд 500-гаад хоногийг зарцуулдаг байсан нь 182 хоногийн дотор ажлаа амжуулах боломжийг барилгын салбарынханд олгож байна гэсэн таатай мэдээг засгийн газраас дуулгасан. Гэвч... Хоёр жил хөөцөлдсөн зөвшөөрлийн бичгээ аваагүй л байна Жижиг дунд үйлдвэрлэгчид “Бизнесийн шинэтгэлийн жилийн хүрээнд төрөөс сайхан амлалт, шийдвэрийг гаргалаа. Чухам амьдралд хэрхэн хэрэгжих нь чухал. Өнөөдөр барилга барих зөвшөөрлийн бичгийг авахад учирдаг төрийн хүнд суртлыг багасгаж буй ч энэ бичгийг авах гэж хоёр жил хөөцөлдсөн “Контейрн” компани асуудлаа шийдээгүй байна. Тусгай зөвшөөрлийн бичгээ долоон сар гүйсний эцэст өөрийн болгосон “Атимос трейд” компанийн зөвшөөрлийн бичгийн сунгалтын хариуд 13 давхар барилгын зөвшөөрлийг долоон давхар болгосон” гээд зовлон тоочиж сууна. Зөвшөөрлийн бичгийг мэргэжлийн биш төрийн байгууллага олгож байгаа нь авилгын эх үүсвэр Барилгын компаниуд нэгдэж, барилгын ажил явуулахад бүрдүүлэх зөвшөөрлийн бичгийн эрхийг төрийн бус мэргэжлийн байгууллагад өгөх хүсэлтийг Засгийн газарт тавьжээ. Энэ эрхийг мэргэжлийн байгууллага олговол төрийн албан тушаалтнуудын хүнд суртал, тэд авилга авах байдлыг хална. Мөн барилгын чанар сайжирна гэж барилгын салбарынхан үзэж байгаа аж. Учир нь Монгол Улсад тогтмол үйл ажиллагаа явуулдаг 500 гаруй барилгын компани байдаг боловч 1000 гаруй барилгын ажил эрхлэх эрхийн бичигтэй байгууллага байдаг. Танил тал, авилгаар авсан энэ эрхийн бичиг барилгын салбар хяналтаа алдаж, чанаргүй барилга олшрохын үндэс гэж засгийн газарт хүсэлт гаргасан компанийн эзэд үзэж байна. Харин Ц.Нямдорж гишүүнээс бусад нь дэмжсэн энэ саналд Шадар сайд “Хэрэгжих боломжгүй” гэсэн хариулт өгчээ. Гэвч тэд Ерөнхий сайдад энэ асуудлаар ирэх долоо хоногт хандахаар болжээ. Мөнгөтэй бол 100 гаруй албан тушаалтны гарын үсэг царайчилж, сар, жилээр төрийн байгууллагын хаалга сахих хэрэггүй Барилга барих зөвшөөрлийн бичгийг Барилга хот төлөвлөлтийн газраас авдаг аж. За тэгээд зөвшөөрлийн бичиг авах гэж энд нэг сараас нөгөө сар хүртэл “уягдана”. Гэхдээ авилга, албан тушаалын эрх мэдэл хөгжсөн төрийн байгууллага мөнгөтэй хүнд чих зөөлөн, хөл хөнгөн үйлчилдэг жишиг энд бас байна. Энэ газрын үүдэнд ярайх машинууд ажилчдынх гэвэл үгүй юм. Харин тэдгээр машинд зөвшөөрлийн бичгийг яаралтай хугацаанд гаргаж өгөхөд зуучилдаг төрийн албан тушаалтнуудын дотны анд нь байрладаг гэнэ. “Мөнгөтэй компаниуд энд 100 гаруй албан тушаалтны гарын үсэг царайчилж, сар, жилээр төрийн байгууллагын хаалга сахих шаардлагагүй. Гадаадын хөрөнгө оруулалттай барилгын компанид 30-40 сая төгрөг, үндэсний компаниудад 10 сая төгрөгөөр зөвшөөрлийн бичиг шуурхай гаргаж өгдөг үйлчилгээ энэ газрын үүдэнд машин дотор нууцхан өрнөдөг тухай эх сурвалжууд хэлж байна. Улиран одож буй энэ онд “Бизнесийн шинэтгэлийн жил”-д амалсан амлалт, ирэх онд хэрхэн биелэлээ олохыг харах үлдлээ. “Бизнесийн шинэтгэлийн жил” гэсэн гоё тодотголтой он дуусахад хэдхэн хоног дутуу. Хамгийн гол нь ирэх онд өнгөрсөн онд амалсан гоё тодотгол хэр “гоёоор” хэрэгжих нь чухал билээ. Э.Өнөр