Соёлын гавъяат зүтгэлтэн Д.ДАНЗАН

Соёлын гавъяат зүтгэлтэн Р.НЯМДОРЖ

 

Саяхан Монгол улсад авто замын байгууллага үүсч хөгжсөний 85 жилийн ойн бөхийн барилдаан Монгол бөхийн өргөөнд боллоо. Барилдааны үеэр замын газрын удирдлага, замын компаниудын захирлуудтай учралдаж, энгүүн хуучлах зуур ямагт бодож явдаг нэгэн зүйлээ эдгээр нөхдөөсеө асуулаа. Тэр маань "Герман, Япон мэтийн улсуудад үйлдвэр шиг том машинаар зам барьдаг, тэр нь нэг шөнийн дотор л 2-3 км зам барьчихдаг гэж дуулсан. Манайд тэр "Замын комбайн"-ны шаардлага байхгүй юу" гэсэн асуулт.

 

Замын нөхөд маань энэ асуултад нэгэн дуугаар "Шаардлагатайгаар барах уу, тийм юмтай болмоор байна. Даанч үнийг нь замын нэг компани байтугай бүгдээрээ нийлээд ч барахааргүй юм байна лээ. Бидний зарим маань Германд очиж үзэж харсан, Уг нь улс л аваад өгчихмөөр байгаа юм" гэцгээв. Тэгээд үнийг нь сонирхоход есөн сая евро хэмээв. Тэд үүнийг авч Бидний сэдлийн шалтгаан, ярианы сэдэв болсон "Замын комбайн" ямар ид шидтэй машин болох тухай нөхдөөрөө тайлбарлууллаа. Герман улсын WIRTGEN GROUP үйлдвэрлэдэг WIRTGEN гэдэг энэ машин нэг минутад 2,2 өргөнтэй зургаан метр замыг маш өндөр чанартай барьдаг, нарийн мэргэжлийн 35 ажилчин ажилладаг иж бүрэн хөдөлгөөнт замын үйлдвэр юм байна.

 

 

Одоо манай компаниудын хийдэг зам 15 см зузаан буталсан чулуун суурьтай, түүний дээр таван см зузаан асфальтан хучилттай байдаг бол WIRTGEN 35 см зузаан замыг нэг мөр хийдэг гэнэ. Энэ нь Maнaй замаас 15 см-аар илүү зузаан бөгөөд хайрга, асфальт хэмээх хоёр өөр юмыг давхарлан дэвсээгүй, нэг бүхэл бүтэн цогц юмыг нягтруулан хийдгээрээ огтын өөр технологи ажээ. WIRTGEN хуучин замын хучилтыг хаялгүй дахин ашигладгаараа онцтой давуу талтай юм байна. Манайх бол хуучин хучилтыг хуулан зайлуулдаг. Манайд нэг км замыг ойролцоогоор 200 сая төгрөгөөр хийж байгаагаас WIRTGEN-ний зам өртгийн хувьд арай илүү байж болох талтай ч цаг хугацааг ихээр хэмнэх, удаан ашиглагдах зэрэг үзүүлэлтийг нь тооцвол эцсийн дүндээ хожоотой болох нь ойлгомжтой байна.

 

Манай 350 ажилчинтай замын компаний 10 жил барьсан замыг "Замын комбайн"-тай бол 35 ажилчинтайгаа нэг жилд өлхөн барьчих ажээ. Энэ бүгдийг сонсоод замын ажлын хамгийн сүүлийн үеийн техник технологи болох энэхүү WIRTGEN хэмээх "Замын комбайн"-ыг замчиддаа авч өгөхсөн гэсэн хүсэл өөрийн эрхгүй оргиллоо. Ингээд нэгэн санаа төрсөн нь олон бүгдээр нийлж "МОНГОЛ БӨХИЙН ӨРГӨӨ"-г бүтээн босгосон шигээ дахин бүгдээр нийлж, Монгол улсаа замын комбайнтай болгох хөдөлгөөн өрнүүлье гэсэн санаа юм. Ийм боломж яг одоо бүрдээд байгаа билээ.

 

 

 

Манайд төсвөөс цалин авдаг 150 мянга орчим хүн байдаг. Тэд бол Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, УИХ-ын дарга, гишүүд, сайд нараас эхлээд сумын Засагдарга, түүний Тамгын газрын ажилтнууд, эмч, багш, цэрэг, цагдаа гээд бүх төрийн албан хаагчид юм. Төрийн албан хаагчид бол улс орноо хөгжүүлэх, ард түмнийхээ сайн сайхан аж байдлын төлөө жирийн иргэдээс илүү анхаарал хандуулах үүрэгтэй хүмүүс. Иймээс эдгээр 150 мянган хүн 2010 онд "Хүний хөгжлийн сан"-гаас иргэн бүрт олгох 120 мянган төгрөгөө нэг удаа авалгүйгээр "Замын комбайн" санд хуримтлуулаг. Ингээд л 18 тэрбум төгрөг босоод ирнэ. Энэ нь нөгөөх есөн сая евро гэсэн үг.

 

 

Манай улсын хэмжээгээр машин унаатай 280 мянган хүн байдаг гэдэг. Тэд бүгд л зам дээгүүр явдаг, замаа голж, хурдхан сайхан замтай болохыг мөрөөддөг. Тэд муу замаар явж машинаа эвдээд сэлбэг авахад зарах мөнгөө сайн замтай болоход зориулахад сэтгэл гаргаж чадна. Машинтай бүх хүний хагас орчим нь 2010 онд "Хүний хөгжлийн сан"-гаас иргэн бүрт олгох 120 мянган төгрөгөө авалгүйгээр "Замын комбайн" санд өгөхөд мөн л 18 тэр бум төгрөг болно.

 

 

Монголд маань эх оронч сэтгэлгээтэй иргэд олон бий. Тэднийг 2010 онд "Хүний хөгжлийн сан"-гаас иргэн бүрт олгох 120 мянга төгрөгөө авалгүйгээр "Замын комбайн" санд өг гэхэд өгнө. Эндээс бас нэг есөн сая еврог олж болно. Ийнхүү гурван ч "Замын комбайн"-ыг бид замчидцаа олоод өгөх бололцоо байна. Ингэвэл техник, технологийн талаар илт хоцрогдоод байгаа замын салбар маань цоо шинэ шатанд гараад ирнэ. Дээрх бүлэг хүмүүс нийлээд замын салбараа гурван комбайнтай биш юмаа гэхэд ядаж нэг комбайнтай болгосон ч Монголын замын ажилд хөгжил дэвшлийн үүдийг нээнэ. Та өөрт оногдох 120 мянган төгрөгөө "Замын комбайн" авахад зориулан өглөө гэхэд таны гэргий, үр хүүхдүүд өөрт оногдох хувиа авах тул танайх эх орны хишгээ хүртсэн айл хэвээр байх болно.

 

 

Энд дэвшүүлж байгаа саналыг цөөн хэдэн идэвхитэй, хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр өндөр хяналтын дор хэрэгжүүлэх аргачлал, "Замын комбайн"-аа чухам ямар компанид өгөх асуудлыг ч шударгаар шийдэх сайн боловсруулсан шийдэл байгаа болно. Иймээс боломжтой хүн заавал авъя гээд байх шаардлагагүй 120 мянган төгрөгөө Монголынхоо замын хөгжпийн төлөө зориулан, эх орныхоо төлөө буянтай сайн үйлс бүтээхийг ард олондоо уриалж байна.

 

 

Үндэсний шуудан