"Газрын тухай хууль" батлагдсанаас хойш хоёр жилийн дотор Нийслэлийн ногоон бусэд зуслантай иргэдийн 27 хувь нь л газар эзэмших эрхийн гэрчилгээгээ авсан гэсэн судалгаа гарчээ. Үүнээс үзэхэд иргэд газар эзэмших хуулийн заалтыг дагаж мөрддөггүйг харуулж байгаа юм. Энэ бүхэн нь Нийслэлийн ногоон бүсэд зуслантай ихэнх иргэд зөвшөөрөлгүй газар буусан хэргээр хуулийн хариуцлага хүлээхэд хүргэж байна. Тэгвэл ийм нөхцөлд газар эзэмших гэрчилгээгээ иргэд яаж олж авах вэ? Ер нь шинээр газар эзэмшихэд юуг анхаарах ёстой вэ? Эдгээр асуултын хариултыг холбогдох мэргэжилтнүүдээс тодрууллаа.

 Та зуслангийн газартай болоод олон жил болсон ч эзэмших эрхийн гэрчилгээгээ аваагүй бол энэ таны газар бус улсын эзэмшлийн газар болох ёстой. Тиймээс нэн даруй газрын гэрчилгээгээ авах хэрэгтэй. Үүний тулд хамгийн түрүүнд дүүргийнхээ газрын албанд хандах ёстой. Тэгээд тус дүүргийнх нь газрын алба таны асуудлыг шийдвэрлэх учиртай юм.

 

 Та шинээр газар эзэмшихдээ нэн түрүүнд хүсэлт гаргана. Ингэхдээ газрын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллагаас баталсан журмын дагуу хүсэлтээ гаргах ёстой. Үүнд:

 1.Овог, нэр, оршин суугаа хаяг, иргэний үнэмлэхийн болон регистрийн дугаар

 2.Эзэмших газрын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгжийн харъяалал, хэмжээ, зааг, байршил, нэгж талбарыг харуулсан тойм зураг

 З.Газар эзэмших зориулалт, хугацаа зэргийг тусгаж, дүүргийнхээ Засаг даргад хүргүүлэх юм байна. Ингээд шийдвэрийг тухайн дүүргийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлаар баталж, газар зохион байгуулалтын ерөнхий болон тухайн жилийн төлөвлөгөөний дагуу тухайн шатны Засаг дарга гаргана.

 

 Сүүлийн үед иргэдийн дунд зуслангийн газраа өмчлөх сонирхол их байгаа билээ. 2006 онд Зуслангийн газрыг өмчлүүлэх асуудлаар чиглэл гарч, ИТХ-ын Тэргүүлэгчдэд өргөн барьсан ч өнөөг хүртэл шийдвэр гараагүй байна. Энэ талаар Нийслэлийн газрын албаны Газар өмчлөл хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Ё.Энхээгээс зарим зүйлийг тодрууллаа.

 

 -Гурван төрлийн хэлбэр байдаг. Тодруулбал, өмчлөх, эзэмших, ашиглах гэж. Үүнээс газар эзэмших, ашиглах хэлбэр нь төрийн мэдэлд байдаг, Гэхдээ иргэд газрын гэрээнд заасан зориулалт, нөхцөл, болзлын дагуу зөвшөөрсөн хугацаанд өөрийн мэдэлд байлгана. Эрх зүйн зохицуулалт нь газрын тухай хуулийн дагуу хийгдэнэ. Харин өмчлөлийн хэлбэр нь тухайн хувь хүний мэдэлд байх юм. Газар өмчлүүлэх тухай хууль, Иргэний хууль зэргээр эрх зүйн зохицуулалт хийгддэг.

 

 -Дүүрэг тус бүр өөр, өөрийн газар зохион байгуулалттай. Гэхдээ бидэнд байгаа мэдээллээр Баянгол, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүрэг ямар ч нөөц байхгүй. Харин Баянзүрх, Хан-Уул дүүргүүдэд шинээр газар олгохоор төлөвлөсөн байгаа.

 

 -Зуслангийн газрыг хувь хүнд өмчлөх талаар олон судалгаа хийж, ажиллаж байна. Энэ талаар Нийслэлийн ИТХ-ын Тэргүүлэгчдэд өргөн барьсан ч хараахан шийдвэр гаргаагүй байна. Ер нь аль болох хурдан хувьчлах шийдвэрийг гаргуулах тал дээр голлон анхаарч ажиллаж байна даа гэсэн юм..

 Зуслангийн газрыг хувьчлах шийдвэр гарсан тохиолдолд иргэд зуслангийн газраа өмчилж авахын тулд ямар материал бүрдүүлэх талаар одоо толилуулъя. Газар өмчлөх тухай хуулиар уг асуудлыг зохицуулах юм байна. Хамгийн түрүүнд хуулийн дагуу өргөдөл гаргана. Үүнд:

 

1.Гэр бүлийн гишүүн бүрийн овог, эцэг эхийн нэр, өөрийн нэр, иргэний үнэмлэхийн болон регистрийн дугаар

 

 2.Оршин суугаа газрын хаяг, утасны дугаар, өмчилж авах газрын зураг, засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгжийн харъяалал

 

 З.Газрын зориулалт, хэмжээ

 

 4.Өргөдөл гаргасан он, сар, өдрийг бичиж, 18 нас хүрсэн гэр бүлийн гишүүн бүр гарын үсэг зурна.

 

 5.Тухайн зуслангийн газрынхаа газар эзэмших гэрчилгээ, нотариатчаар баталгаажуулсан хуулбар зэргийг тусгаж өгөх ёстой аж. Нийслэл дэх газартай хамааралтай бүх асуудлыг тухайн дүүргийн газрын алба дангаараа хариуцдаг юм байна.

 

 Нийслэлийн Газрын алба: Байршил-Чингэлтэй дүүргийн 1-р хороо Хангарьд ордон , Газрын Үнэлгээ Төлбөрийн Хэлтэс 206 тоот өрөө, Утас: 329248,70110289, 98656673 Газрын төлбөр тушаах данс: Улаанбаатар хотын банк 2611009722

 

БАЯНЗҮРХ   дүүрэг: Байршил-Баянзүрх дүүргийн 6 дугаар хороо 50 дугаар дунд сургуулийн хойд жигүүрт, Утас:456369,450020 факс 976-11-456369 Газрын төлбөр тушаах данс- Улаанбаатар хотын банк- 2609005981

 

 СОНГИНОХАЙРХАН: Байршил- Сонгинохайрхан дүүргийн 5 дугаар хороо Дүүргийн Засаг даргын тамгын газрын байранд, Утас: 636555, 633757, 632831 факс-976-11-636558 Газрын төлбөр тушаахданс-Улаанбаатар хотын банк- 2601002693

 

 БАЯНГОЛ: Байршил-Баянгол дүүргийн 5 дугаар хороо Дүүргийн Засаг даргын тамгын газрын байранд, Утас:368347, факс- 976-11-368341 Газрын төлбөр тушаах данс- Улаанбаатархотын банк- 2602003038

 

 Хан-уул дүүрэг: Байршил- Хан-уул дүүргийн 2 дугаар хороо   Уурын зуухны ашиглалтын төвийн байранд, Утас: 344927,341997 факс-976-11-344927 Газрын төлбөр тушаах данс-Улаанбаатар хотын банк- 2603007906

 

 ЧИНГЭЛТЭЙ: Байршил-Чингэлтэй дүүргийн 5 дугаар хороо Дүүргийн Засаг даргын тамгын газрын байранд, Утас: 321224, факс- 976-11-321224 Газрын төлбөр тушаах данс-Улаанбаатар хотын банк- 2611038040

 

 СҮХБААТАР: Байршил- Сүхбаатар дүүргийн 6 дугаар хороо Дүүргийн Засаг даргын тамгын газрын урд жигуур, Утас:373567факс- 976-11-310762 Газрын төлбөр тушаах данс- Улаанбаатар хртын банк- 2611038062

 

 НАЛАЙХ: Байршил-Налайх дүүргийн 2 дугаар хороо Дүүргийн прокурорын байранд,   Утас:072322024  факс-976-11-012323251 Газрын төлбөр тушаах данс- ХААН банк- 5749063361

 

 БАГАХАНГАЙ: Багахангай дүүргийн Газрын асуудал хариуцсан мэргэжилтэн Дүүргийн Засаг даргын тамгын газрын байр 206 тоот, Утас:022244878 Газрын төлбөр тушаах данс- Улаанбаатар хотын банк-2611009722

 

 БАГАНУУР: Байршил-Багануур дүүргийн 5 дугаар хороо Дүүргийн Засаг даргын тамгын газрын байранд, Утас: 636558, 633157, 632837 факс-976-11-636558 Газрын төлбөр тушаах данс-Улаанбаатар хотын банк-2601002693