Энэ талаар нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын Гадаад харилцаа, хамтын ажиллагааны хэлтсийн дарга Ц.Батхүүтэй ярилцлаа. 

-Өнгөрсөн гуравдугаар сард нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Г.Мөнхбаяр Москва хотод ажлын айлчлал хийсэн. Энэ дагуу Москва хотын Барилга хот байгуулалтын газрын даргаар ахлуулсан ажлын хэсгийнхэн саяхан манайд ирээд явлаа. Энэ ажлын хэсгийнхэн ямар ажил амжуулав?

-Москва хотын Барилга хот байгуулалтын газрын дарга Косованаар ахлуулсан ажлын хэсгийнхэн энэ сарын зургаанаас аравны хооронд нийслэлд ажиллалаа. Ажлын хэсгийнхэн Москва хорооллын хоёр, гуравдугаар ээлжний барилгын асуудал болон ундны усны шинэ эх үүсвэр бий болгох, байгуулах талаар нэлээд ажил хийгээд явлаа. Энэ ажлын хүрээнд Ус сувгийн удирдах газартай хамтран ажиллаж холбогдох байгууллагуудын үйл ажиллагаа, баримт бичгүүдтэй танилцаж, дараагийн ээлжинд хийгдэх ажил болох техник эдийн засгийн үзүүлэлтийн талаар ярилцаж тохиролцсон. Улаанбаатар хотын хувьд тулгамдсан асуудлын нэг нь ундны усны шинэ эх үүсвэрийн асуудал. Иймд энэ асуудлаар хэлэлцэж тохирч, ажил байдалтай нь танилцаад, дараагийн ээлжинд хийх ажлаа тодорхойлоод явсан болохоор айлчлал их үр дүнтэй болсон.    

-Москва хорооллын дараагийн ээлжний асуудлаар ярилцсан гэлээ. Энэ талаар дээр ямар тохиролцоонд хүрэв?

-Москва хорооллын гуравдугаар ээлжийг Баянголын аманд барихаар газрынх нь асуудлыг нь шийдэж өгсөн. Төлөвлөгөө болон зураг төсөл нь бэлэн болсон байгаа. Одоо Москвагийн тал хөрөнгө оруулалтынхаа асуудлаа тодорхой болгочихоод эргэж хариу өгнө.

-Москва хотын троллейбусны шугам байгуулна гэж яригдаж байсан?

-Москва хотын ажлын хэсгийнхний дунд Москва хотын троллейбусны үйлдвэрийн захирал нь ирсэн байсан тул энэ талаар нэлээн нухацтай ярилцсан. Өмнө нь нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Г.Мөнхбаяр айлчлал хийх үеэрээ Москвагийн талтай троллейбус хамтран угсрах талаар ярилцаж нааштай шийдвэрлэгдсэн. Энэ дагуу ажлын хэсгийнхэн нарийвчлан ярилцлаа. Мөн манай улсын агаарын шугам ихэнх нь хуучирч, муудсан байдаг. Иймд эдгээр шугамнуудыг бүхэлд шинэчлэхээр болсон. Ирэх аравдугаар сар гэхэд есөн троллейбусыг Москвагийн талтай хамтран угсрах юм. Үүнийг нийслэл хот байгуулагдсаны 370 жилийн ойн өдөр буюу ирэх аравдугаар сарын 29-нд Москва хотын дарга Ю.М.Лужков албан ёсоор гардуулна. Мөн энэ үеэр Москва хотын нэрэмжит троллейбусны чиглэлийг нээхээр төлөвлөж байгаа. Троллейбус бол манайх шиг агаарын бохирдол ихтэй хотод маш их тохирсон тээвэр. Тэгээд ч цахилгаанаар явдаг болохоор ард иргэдийн тээврийн зардал ч хямд тусна.

-Дараагийн ажлын хэсэг хэзээ ирэх вэ?

-Энэ удаад яригдсан ажлуудаа бэлэн болсны дараа ирнэ. Хэзээ гэдгийг нь сайн хэлж мэдэхгүй байна. Гэхдээ ойрын хугацаанд ирэх байх.

-Нийслэл хот байгуулагдсаны 370 жилийн ойн хүрээнд энэ жилийн Үндэсний их баяр наадмаар ах дүү харилцаатай хэд хэдэн хотын төлөөлөгчид ирсэн. Эдгээр хотуудын төлөөлөгчидтэй ажил хэргийн уулзалт хийсэн үү?

-Нийслэлийн хот байгуулагдсны 370 жилийн ойн хүрээнд БНХАУ-ын Хөх хот, ОХУ-ын бүрэлдхүүн хот болох Буриад улсын нийслэл Улаан-Үүд, БНТУ-ын Анкара, Японы Саппоро хотын төлөөлөгчид гээд нийт 15 төлөөлөгч нийслэлд зочилсон. Өчигдөр өглөө хамгийн сүүлийн зочид болох БНТУ-ын Анкара хотын төлөөлөгчдийг үдлээ. Эдгээр хотуудын төлөөлөгчдийг нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Г.Мөнхбаяр хүлээн авч уулзалт хийсэн. Тухайлбал БНХАУ-ын Хөх хоттой хамтран ажиллах тухай санамж бичигт гарын үсэг зурж, цаашид хамтран ажиллах үйл ажиллагааны зорилго, чиглэлээ тодорхойлсон. Мөн өнгөрсөн онд Улаанбаатар хотын Ёрөнхий менежер Ч.Бат Хөх хотод айлчлал хийсэн. Энэ айлчлалын хүрээнд Улаанбаатарт усан оргилуур барих талаар ярилцаж байсан. Гэвч дэлхийн эдийн засгийн хямрал нийслэлийн төсөвт тодорхой хэмжээгээр нөлөөлж энэ ажил хойшлогдсон байсан. Харин Хөх хотын төлөөлөгчдийн бүрэлдхүүнд Барилга хот байгуулалтын газрын дарга нь ирсэн байсан болохоор энэ асуудлыг үргэлжлүүлэн, санал солилцохоо хотын дарга илэрхийлсэн.

-БНТУ-ын Анкара хоттой манай хот нэлээн сайн хамтарч ажилладаг. Анкара хотын төлөөлөгчидтэй ямар асуудлаар ярилцав?

-Анкара хоттой хамтын ажиллагаагаа эрчимжүүлэх, хот байгуулалт болон дэд бүтцийн талаар санал солилцож, зарим зүйл дээр тохиролцоонд хүрсэн. Соёл урлагийн их сургуулиас уруудаад “Зоос гоёл” компанийн уулзвар хүртэлх гудамжийг Анкара хотын гудамж нэрлэдэг. Энэ гудамжны тохижилтын тал дээр хотын дарга онцгой анхаарал тавьж, нэгэнт зураг төсөл нь бэлэн болчихсон гудамжны тохижилтыг нь дуусгах талаар санал солилцсон. Туркийн тал ч үүнийг нааштай хүлээн авч одоо байгаа зураг төслийг нь шинэчилж, өөрийн үндэсний онцлогийг харуулсан гудамж байгуулахаар болсон. БНТУ-аас манай улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд ч энэ ажлыг маш их дэмжиж уулзалт дээр   өөрийн биеэр хүрэлцэн ирсэн байсан.

-Үндэсний их баяр наадмаар ирсэн хотуудын төлөөлөгчдөөс Улаан-Үүд хотын дарга нь ирсэн. Харин бусад хотуудын орлогч дарга нар ирсэн гэж дуулсан?

-Тийм шүү. Нийслэл хот байгуулагдсаны 370 жилийн ойн хүрээнд ирсэн хотуудаас зөвхөн Улаан-Үүд хотын дарга нь ирсэн. Бусад хотуудын орлогч дарга нь ирлээ. Өнгөрсөн оны наймдугаар сард манайд Улаан-Үүд хотын эдийн засаг нийгмийн соёлын өдрүүд болж байсан. Энэ удаа харилцан адил байх зарчмын дагуу Улаанбаатар хотын нийгэм, эдийн засгийн соёлын өдрүүдийг ирэх наймдугаар сард Улаан-Үүд хотноо зохион байгуулах талаар хотын дарга Улаан-Үүд хотын төлөөлөгчидтэй ярилцсан. Мөн эдийн засгийн байдлаас болоод өргөн бүрэлдхүүнтэй явж чадахгүйгээ дуулгасан. Японы Саппоро хотын тухайд гэвэл манай хот энэ хоттой өвлийн улиралд хур тунадас их ордгоороор адилхан. Цасаа арилгаж дийлэхгүй, мөс болгочихдог тал нийслэлд байдаг шүү дээ. Иймд энэ тал дээр Саппоро хоттой туршлага солилцох талаар Саппоро хотын төлөөлөгчидтэй нэлээн ярилцсан. Мөн дэлхийн өвлийн хотын дарга нарын холбоо гэж байдаг. Энэ холбоонд Улаанбаатар хот 1998 онд гишүүнээр элсч жил болгшон үйл ажиллагаанд нь оролцож ирсэн. 2010 онд энэ холбооны ажил хэргийн уулзалтыг Улаанбаатар хотод зохион байгуулахаар ажиллаж байгаа. Энэ холбооны ерөнхийлөгч, үүсгэн санаачилагч Анкара хотын дарга. Иймд бид энэ талаараа болон өвлийн улиралд үүсдэг хүндрэлтэй асуудлаа хамтран шийдвэрлэх талаараа нягт хамтран ажилладаг.

-Ойрын хугацаанд нийслэлд гадаадын ямар зочид төлөөлөгчид ирэх вэ?

-Өнгөрсөн сард БНСУ-ын Сөүл хотын дарга албан ёсны айлчлал хийсэн. Айчлалын хүрээнд Монгол-Солонгосын хамтарсан эмнэлэг байгуулах, Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд хувь нэмэр оруулах гээд олон асуудал шийдвэрлэсэн. Энэ асуудлын дагуу энэ сарын сүүлээр Сөүл хотын цэцэрлэг, цэцэрлэгийн байгууламж хариуцсан ажлын хэсгийнхэн манайд ирэхээр болсон. Энэхүү айлчлалаар яригдсан асуудал ийм хурдан цаг алдалгүй шийдвэрлэгдэж байгаа нь Улаанбаатар хоттой харилцах харилцаандаа маш их өндөр ач холбогдол өгч байгааг илэрхийлж байна.