найман барилгын угсралтын ажлыг зөрчил дутагдлаа арилгах хүртэл түр хугацаагаар зогсоосон байна.
Барилгын зураг төслийг магадлан, мэргэжлийн зүгээс эцсийн үнэлгээ өгч баталгаажуулаагүй, бетоны бат бэх нь төслийн бат бэх шаардлага хангаагүй байгаа найман барилгын угсралтын ажлыг зөрчил дутагдлаа арилгах хүртэл түр хугацаагаар зогсоосон байна. Энэ талаар МХЕГ-ын Дэд бүтцийн хяналтын улсын албаны орлогч дарга Ц.Ганбатаас тодрууллаа.
-Шинээр барьж байгаа барилгыг улсын комисс хүлээж аваагүй байхад айлууд нь орчихсон байдаг. Үүнд танайхаас ямар хяналт тавьдаг вэ?
-Барилгын тухай хууль зөрчсөнөөс улсын комисс хүлээж аваагүй байхад айлууд орчихсон тохиолдол бий. Тухайлбал, Богд-Ар орон сууцны хорооллын 21 дүгээр байрны гүйцэтгэгч нь «Икс Ди Эф» компани байгаа. Өнгөрсөн оны гуравдугаар сараас сууж эхэлсэн учир хуулийн дагуу арга хэмжээ авсан. Өргөтгөлийг буулгах шаардлага өгч байгаа нь үүнтэй холбоотой юм.
-Хуучин барилгын дээр «мансард» барих нь хэр тохиромжтой вэ?
-Олон жил ашигласан барилга дээр, мөн таван давхар барилгын зураг төслөөр анхнаасаа барьсан байхад «мансард» барих нь тохиромжгүй гэж МХЕГ саналаа гаргасан. Хэрэв барих тохиолдолд тодорхой дүрэм, журмаар иж бүрэн судалгаа хийсний дараа гүйцэтгэх ёстой. «Мансард» барихыг хориогүй хамгийн гол нь техникийн зөрчлүүдийг арилгасны дараа барих шаардлага тавьсан.
-Сүхбаатарын талбайн ойр орчимд барьж буйгаа «Шангри-Ла», «Блью скай» барилгын талаар суулт өгсөн, улсын комисс хүлээж аваагүй гэсэн яриа гадуур яваад байгаа тухайд?
«Шангри-Ла»-г манай хяналтын албанаас шалгахад хазайлт өгч, суусан зүйл байхгүй байсан. «Блью скай» барилгад мөн л зохих хэмжээгээр хяналт шалгалт хийсэн. Хүмүүсийн янз бүрийн яриа хаанаас гардгийг мэдэхгүй.
ЭМШУИС-ийн хойно барьсан барилга барьж байхад тус сургуулийн оюутныг бетонд цутгасан яриа гадуур байсан. Тэгэхээр ямар нэг ашиг сонирхлын үүднээс зарим нь ийм мэдээлэл гаргадаг байх. Энэ барилгын хувьд ямар нэгэн цууралт үүссэн юмгүй, бат бөх барилга гэж хэлмээр байна.
-Барилгын материалын чанар стандартад хяналтаа яаж тавьж байна?
-Барилгын материалын чанарыг барилгын тухай хуульд тодорхой заасан. Гүйцэтгэгч, захиалагч стандартын шаардлага хангасан барилгын материал хэрэглэх ёстой. Зарим барилгад лабораторийн шинжилгээгээр бетоны багтаамж хүрэлцэхгүй байгаа учир шийдэх акт гарсан. Манайд барилгын материал бүрийг хянаж, шинжлэх лаборатори, мэргэжилтэн байхгүй. Цаад орны чанарын ISO стандартаар орж ирдэг.
-Оршин суугчид шинээр авсан барилгынхаа талаар гомдол, санал хэр ирүүлж байна?
-Барилгын захиалагч хуулийн дагуу эрх, үүрэгтэй. Хөрөнгөө гаргаад захиалсан бол тухайн барилга барьж байгаа үе шат бүрт захиалагч хяналт тавьж, үүргээ биелүүлэх ёстой. Эдгээр үүргээ хаа хаанаа хэрэгжүүлэхгүйгээс иргэд байрандаа орсны дараа гомдол, шүүмжлэл гаргах нь элбэг.
-Сүүлийн үед барьж байгаа барилга чанар муу гэж ярих болсон. Чанарын шаардлага хангахгүй гээд нэгэнт барьсан барилгыг нураах уу?
-Гүцэтгэгч байгууллагын зүгээс тухайн байгууллагын эрхэлж байгаа ажил үйлчилгээнд зориулсан чанарын хяналтын систем байхгүйгээс зөрчил дутагдал их гарч байна. Тухайлбал барилгын зураг төслөө улсын экспертээр хянуулахгүй байгаагаас зохиосон зураг төсөл нь мэргэжлийн эцсийн дүгнэлтгүй болж байгаа юм. Хууль тогтоомжийн норм, дүрэм журам зөрчдөг, мөн салбарын инженер техникийн ажилчдын ажлын туршлага дутмаг байгаа юм. Хяналтын албаны шалгалтаар зураг төсөл дээр алдаа байвал түүнийгээ засаж өөрчлөх хэрэгтэй. Буулгах ёстойг нь буулга гэсэн шаардлага өгөх үүрэгтэй.
-Шалгалтанд барилгын хэчнээн компани хамарсан бэ?
-«Ачлал трейд» ХХК-ий 9 давхар хоёр орон сууцны барилга, «Номин констракшн» ХХК-ий хоёр блок 9 давхар орон сууцны барилга, «Хар дизайн» ХХК-ний хоёр орон сууцны барилга , «Жаст групп» ХХК-ий 15 давхар орон сууцны гурван барилга, «Гангар инвест» ХХК-ий 15 давхар орон сууцны гурван барилга, «Шангри-Ла» оффис үйлчилгээний барилга, «Икс Ди Эф» ХХК-ий барьж буй орон сууцны 12-17 давхар таван барилга, «Заг» ХХК-ий 10 давхар орон сууцны хоёр барилга, «Хар дизайн» ХХК-ий 9 давхар орон сууцны хоёр барилга, «Чантай» ХХК-ий барьж буй орон сууцны гурван барилга гээд есөн компанийн 24 барилга байгууламж болон захиалагч, гүйцэтгэгч, зохиогч нийт 21 аж ахуйн нэгж хамарсан. Шалгалтаар зөрчил дутагдал гаргасан аж ахуйн нэгжид 18 сая төгрөгийн торгууль ногдуулж, ноцтой зөрчил гаргасан «Чантай» ХХК, «Икс Ди Эф» ХХК, «Хар дизайн» ХХК-ий тусгай зөвшөөрлийг хүчингүй болгох асуудлыг ЗТБХБЯ-д тавьж шийдвэрлүүлэхээр болсон.
-Барилгын салбарт хийж байгаа энэ шалгалт хэзээ дуусах вэ?
-Аж ахуйн нэгжийн барьж байгаа барилгад хийсэн шалгалт 50 хувьтай байгаа.