Улаанбаатар хотын хөгжлийн бодлого, төлөвлөлтийн хэлтсийн дарга Б.Баянжаргалтай уулзаж нийслэлд тулгамдаад байгаа асуудлын талаар ярилцлаа.
-Нийтээрээ л утааны тухай яриад байдаг. Өнгөрсөн хугацаанд ахиц дэвшил бараг гарсангүй. Шалтгааныг нь Та юу гэж бодож байна вэ?
-Тиймээ, бид хотын утааг арилгах гэж янз бүрээр оролдож их хөрөнгө зарсан боловч олигтой үр дүн харагдахгүй байна. Шахмал түлш, зуух, пийшин гээд л олон янзаар үзсэн дээ. Тэгэхээр бид яавал энэ утаа багасах вэ гэдэг дээр судалгаа хийлээ. Эндээс юу харагдсан бэ гэхээр, нийслэлд албан ёсны тоо баримтаар 154 мянган өрх айл гэрт амьдардаг гэсэн тоо байдаг. Гэтэл нэг хашаанд хоёр гэрээр байх 80-аад мянган айл байна. Энэ айлуудыг газартай болгож төлөвлөгдсөн суурьшилд байршуулах хэрэгтэй байна. Нэг хашаанд нэг айл үлдээнэ гэсэн үг. Тэднийг шинэ нутагт суурьшуулах ажлыг эхний ээлжинд хийж хотын энэ их төвлөрлийг дотроос нь задлах шаардлага гарч ирж байна.
-Зүүн тийшээ, "Ургах наран" хороолол, баруун тийшээ 22-ын товчооны цаана гэх мэт нэлээд хэдэн газар төлөвлөгдсөн байгаа. Ер нь хөдөөнөөс орж ирэгсдийг замд нь тосож нутагшуулах арга хэмжээ авч эхэлнэ. Орон сууц барих ажил ч ирэх дөрвөн жилд эрчимтэй үргэлжилнэ. Яармаг, Буянт ухаа хороолол, МҮРТ-ийн хэрэг эрхлэх газрын хавьд XX хороололд болон шинэ суурьшлын газруудад нийтдээ 60 мянган айлын орон сууц барихаар төлөвлөгдсөн байгаа. Хотын захын гэр хорооллын айлуудыг ч газар дээрээ байшин барих зураг төсөл нь хийгдэж байна.
-Утааны 90 хувийг түүхий нүүрс түлсэнээс үүдэлтэй гэж байгаа. Шахмал түлшний талаар ямар бодолтой байна вэ?
-Гадуур янз бүрийн шахмал түлш зарж байгаа боловч нийтээрээ хэрэглэж дадаагүй болохоор нөгөө нүүрсээ л түлхүү хэрэглэж байна. Зарим шахмал түлш шаардлага хангахгүй байгаа юм. 2009 онд II цахилгаан станцын дэргэд 10 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтаар нүүрс коксжуулах үйлдвэр байгуулна. Энэ үйлдвэрийг байгуулснаар нийслэлд түүхий нүүрсний хэрэглээг эрс багасгана. Нийслэлд түүхий нүүрс түлэхийг цаашид хориглох чиглэлээр ажиллана.
- Хотын иргэдийг соёлжуулах шаардлагатай байна. Манайх 2007 онд нэг сая иргэнтэй хот болсон. Тэгэхээр хүн амын тал хувь нь нийслэлд амьдарч байна. Улсаа хөгжүүлнэ гэдэг нь угтаа хотоо хөгжүүлнэ гэсэн үг болж байна. Бид хог худалдаж авдаг болохоор хөрөнгө мөнгөний асуудлыг шийдсэн. Хогийг үнэлээд ирэхээр хаях нь алга болно. Морин давааны хогийн цэгийг 2008 онд цэвэрлэж, хааснаар газар нь сайхан эрүүлжиж байна. Хог боловсруулах үйлдвэрийг ч барьж эхэлнэ.
-Манай сайтын өмнөх зочиноор Гандангийн дэнжийн тухай нийтлэгдсэн. Тэр хавь төлөвлөгдсөн зураг төслийнхөө дагуу хэзээ өнгө зүсээ засах бол?
-Гандангийн дэнжийг энэ онд буюу ойрын үед өөрчлөх хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөө одоогоор алга байна. Нийслэлийн төв хэсгийн энэ газрын төлөө хотын зүгээс ядаж л цэвэр усны шугам оруулъя, гэрэлтүүлэг тавья гэхэд айлууд нь хөдөлдөггүй. Ер нь хотоо хөгжүүлье гээд ганц хотын удирдлага яриад бүтэхгүй л дээ. Иргэн хүн ухамсараараа энд оролцох цаг үе ирж байна. Тиймээс иргэдийн оролцоог дээшлүүлэхэд танай сонинг тодорхой санал санаачилга гаргаж байгаад баяртай байна. Ард иргэдийг идэвхтэй амьдралд татан оролцуулмаар байна.
-Хот гэдэг иргэдийн хамтын нэгдэл. Нэг хүн, нэг зуун хүн хот болохгүй шүү дээ. Бид одоо саяулаа байж мегаполис хот боллоо. Хотын удирдлага хотоо хөгжүүлье гэж өчнөөн санал санаачилга гаргаад иргэд маань хуруугаа ч хөдөлгөхгүй бол ямар ч үр дүнд хүрэхгүй. Хотынхоо өнгө үзэмжийг дээш татахад иргэн бүрийн оролцоо чухал байгааг дахин хэлье. Хот бол хамтын оролцоо, хамтын хариуцлага, хамтын соёл юм. Энд нэг жишээ хэлэхэд, 14 дүгээр хороололд зам тавих ажил ганцхан айлаас болоод хоёр жил саатаж байна. Саяхнаас манай хүмүүс тэр айлтай тохиролцоонд хүрч чадсанаар энэ хавраас замын ажлаа эхэлнэ. Бид гаднаас жишээ татах дуртай, гэтэл Солонгост нүүрлэсэн хямралыг даван туулахын тулд иргэд нь зүүж байсан бөгж, ээмгээ барин ирж байсан гэдэг. Бид ард иргэдийг тэг гэж байгаа биш л дээ. Ямар ч байсан улсаас, хотоос хийе бүтээе гэж байхад нь саад тушаа болохгүй байвал улс орныхоо хөгжилд оруулж буй тэдний хувь нэмэр болох ч юм билүү. Төр, засгийн зүгээс ч хотыг их анхаарч байна. Тиймээс хийхээр төлөвлөсөн ажлуудаа хугацаанд нь хийнэ. Иргэд маань ч хотынхоо хөгжилд санал санаачилгатай оролцохыг уриалмаар байна. Тэднийг хотын зүгээс дэмжиж ажиллана гэдгээ ч хэлье.