Үүний ачаар олон хүн түр хугацаанд ажилтай болдог ч зарим барилгын компанинууд ажилчдыг хүнд нөхцөлд ажиллуулаад цалингаа өгөхгүй байна гэсэн гомдол тасардаггүй. Тэгвэл ийм нөхцөлд орохгүйн тулд яах ёстой вэ. Энэ талаар барилга дээр ажиллаж байгаа  барилгачнаас тодрууллаа.

-    Өөрийгөө танилцуулахгүй юу? Хэдэн жил барилга дээр ажиллаж байна?
-    Намайг н.Мөнх-Оргил гэдэг. Одоо 30 настай. Барилгын Коллежийн Мужааны ангийг төгсөөд зургаан жил болж байна.  Мужаанаас эхлээд барилгын бүхий л засал чимэглэлийн ажлыг хийж үзэж байсан. “МД Тор” ХХК-д ороод нэг жил болж байна. Мужааны ажил гэдэг эхлээд хийхэд их хэцүү ч мэдээж сураад, дагнаад ирэхээр гайгүй болчихдог.

-    Сүүлийн үед барилгын салбарт ажиллаж байгаа барилгачдын эрх ашиг, нийгэм хамгаалал, хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа  зөрчигдөж байна гэж хурцаар яригдаж байна. Барилгын талбарт ажилладаг барилгачны хувьд энэ асуудалд ямар хариулт өгөх бол?

-    Хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагааны тал дээр манай хөдөлмөр хамгаалалын инженер талбай дээрээ байнга  ажиллаж байдаг. Бид өдөр өдрийнхөө ажлыг эхлүүлэхдээ хөдөлмөр аюулгүйн зааварчилгааг өнөөдөр хийж гүйцэтгэх гэж байгаа ажил үүргийнхээ чиглэлээр авдаг. Харин ажлаа хийж байх үедээ хувь хүн өөрөө сэрэмжтэй бологоомжтой ажиллах хэрэгтэй. Тэгэхгүй бол хөл дор хадаас ч байж л байдаг. Энэ чинь барилгын л ажил болохоор ихэнхдээ  замбараагүй байдаг.
 
-    Барилгын ажил улирлын шинж чанартай явагддаг учраас ажилчдын нийгмийн даатгал төлөгддөггүй, хөдөлмөрийн гэрээ хэлцэл хийгддэгүй зэрэг эрх ашиг зөрчигдөх асуудал гардаг гэсэн маргаан байдаг?
 
-    Манай барилга дээр ажиллаж байгаа туслах ажилчид 300 мянгаас  дээш үндсэн ажилчид нь 400 мянгаас дээш төгрөгний цалин авдаг. Нийгмийн даатгал жилийн дөрвөн улирлын турш төлөгдөөд явчихдаг. Учир нь дулааныхаа улиралд амжаад  угсралт, гадна гүйцэтгэлээ хийчихээд, хүйтний цагт нь дотор засал гүйцэтгэлийн ажлаа амжуулчихдаг. Ингэхээр улирлын онцлогоос хамаарахгүйгээр ажилладаг. Үндсэн ажилчин гэж явдаг учраас нийгмийн даатгалаа ч төлдөг.  Харин зарим шинэхэн туршлагагүй ажилчид хөдөлмөрийн гэрээгээ хийхгүй байж байгаад өөрөө эрх ашгаараа хохирох тохиолдлыг би харж байсан. Тиймээс анх ажилд орж  байгаа бол хөдөлмөрийн гэрээгээ л эхлэж байгуулаарай гэж захъя.

-    Та бүхний эрх ашиг хөндөгдсөн тохиолдол хаана, хэнд хандахаа мэддэг үү?
-    Эхний түвшинд хөдөлмөр хамгаалалын инженертээ л хандана. Түүнээс цааш ямар байгууллагад, хэнд  хандахаа сайн мэдэхгүй.
 
-    Манай зарим залуучууд барилгын ажлыг голдог. Харин энэ  тал дээр таны бодлыг сонсъё?
-    Өнөөдөр залуус хар бор ажил гэж ихээр ялгадаг, миний хувьд багаасаа гарын ур дүй сайтай байсан учраас өөрийн чадвараа мэргэшүүлье гэж бодсон. Одоо харин энэ салбарыг сонгосондоо сэтгэл хангалуун явдаг шүү. Мэргэжил боловсрол эзэмшсэн нэг нь бол ажил олж хийх боломжтой. Харин барилга дээр ажиллаж байгаа залуучуудын зарим нэг хэсэг нь сургууль төгсөөгүй, эзэмшсэн мэргэжил байхгүй болохоор биеийн хүчний хүнд хөдөлмөр эрхлэдэг. Тиймээс ажил олгогчийн хий гэснийг л хийдэг тал байдаг.  

-    Манай барилгачид ажлын бүтээмжэрээ гологддогоос Хятадуудыг ажиллуулдаг гэж ярьдаг. Манайхан юугаараа дутдаг юм бол?
-    Манай барилга дээр 40 орчим залуус ажиллаж байгаа. Харин хятад ажилчин байдаггүй л дээ. Бид адилхан гартай, хөлтэй хүмүүс. Бидний бүтээмж маш сайн байгаа. Манай энэ барилгын ажил эхлээд 2 сар орчим л болж байгаа ч  гүйцэтгэлийн ажил маш сайн явагдаж ная гаруй хувьдаа орчихоод байгаа.

-    Барилгын салбарт ажиллаж байгаа бусаддаа хандаж юу гэж зөвлөх вэ?
-    Миний хувьд хамгийн эхлээд хөдөлмөрийн гэрээгээ амаар биш, бичгийн хэлбэрээр байгуулаарай. Бас ажлыг сайн муу гэж ялгалгүй хийвэл барилгын салбарт хэнээс ч дутахааргүй өндөр цалинг авч чадахаар байгаа шүү.