Борлуулалт бараг зогссон тул компаниуд орон сууцны үнийг хямдруулахад хүрсэн. Гэхдээ хямдрал бүх компанийг хамарч чадахгүй байна. Өөрөөр хэлбэл, барилгын нийт компанийн 10 гаруй хувь нь сууцны үнийг хямдруулж болно хэмээн үзэж байгаа аж. Ихэвчлэн барилга нь өнөө маргаашгүй ашиглалтанд ороход бэлэн болсон компаниуд сууцныхаа үнийг хямдруулж, эргэлтэд оруулахыг хүсч байна. Харин барилгын ажил нь 20-30 хувьтай явж байгаад санхүүжилтгүйн улмаас зогссон компаниуд сууцны үнийг хямдруулах гэж яарахгүй байгаа аж.
Байрны үнэ огцом хямдарч буйгаас харахад өмнө нь үнийн хөөрөгдөл байсан хэмээн үзэхэд хүргэж байна. Мөн хямдарч буй орон сууцнууд чанарын хувьд хэр баталгаатай вэ гэсэн асуулт ч гарч ирж байгаа юм. Учир нь ашиглалтад орж байгаа, үнээ хямдруулсан сууцнууд өнгөрсөн жил барилгын материал үнэтэй байх үед гол ажил нь хийгдсэн. Нэг үгээр хэлбэл, барилгын материал хямдарсан нь орон сууцны үнийг буулгахад төдийлөн нөлөөлөхгүй байгаа аж. Энэ нь хямд барилгын материалаар орон сууц барьж байгааг харуулж байна. Ингээд хямд материалаар боссон орон сууцыг үнэтэй борлуулж байжээ гэж хардахад хүргэж байгаа юм. Салбар хариуцсан яамны гаргасан судалгаагаар орон сууцны нэг метр квадратын өртөг 580 мянган төгрөг болж байгаа. Иймд сууцны нэг метр квадратыг 650-700 ам.доллараар борлуулах боломжтой хэмээсэн. Өртгийг тооцож гаргахдаа стандартын шаардлага хангасан, чанартай барилгын материалаар тооцсон нь ойлгомжтой. Тэгвэл чанаргүй материалаар баригдсан барилгууд дахин хямдрах боломжтой ч байж болох юм.
Барилгын тендерт хамгийн бага үнийн санал хэлсэн компани ялдаг. Манай улсад том, жижиг нийлсэн 1000 гаруй компани бий. Ийм өрсөлдөөнд ялж, ажил авахын тулд компаниуд хамгийн бага үнийг санал болгох гэж бололцоотой бүхий л зүйлийг хийдэг гэхэд болно. Энэ дундаас барилгын материалын үнийг танах нь шалгарсан арга. Нэг үгээр хэлбэл, хямд үнэтэй материал ашиглах тусмаа тендерт ялах магадлал өндөрсдөг. Харамсалтай нь энэ нь барилгын насыг богинсгоход нөлөөлж байна. Ялангуяа, гадаадын хөрөнгө оруулалттай компани, мөн тухайн бизнест түр зуур хөрөнгө оруулж ашиг хүртэх гэсэн хүмүүс хаана ч хамаагүй нэг барилга барьж, хурдана гэгч нь борлуулчихаад яваад өгдөг. Гэтэл тухайн барилгад чанарын доголдол гарлаа гэхэд хариуцлага хүлээх эзэн олддоггүй. Нөгөөтэйгүүр, барилга барихад олон төрлийн зөвшөөрөл өгч, хяналт тавьдаг ч эргээд хариуцлага хүлээх механизм байдаггүй. Мөн барилга барих явцад хяналт огт тавьдаггүй нь чанарт нөлөөлж байгаа юм.
Иймээс орон сууцны үнэ хямдралаа хэмээн иргэд болон салбар хариуцсан яам баярлахаас илүүтэй хэр чанартай вэ гэдэгт анхаарлаа хандуулахад илүүдэхгүй болов уу. Нөгөөтэйгүүр, барилгын салбар хөрөнгө оруулалтаар “цангаж” байгаа энэ үед гуйлга гуйх нь холгүй олсон хэдэн төгрөгөөрөө хямд, чанаргүй материал худалдан авч барилгаа гүйцээхийг үгүйсгэх аргагүй. Өөрөөр хэлбэл, мөнгөө хэмнэсэн биш хэдхэн жилийн настай барилга барилгаар нийслэлийг дүүргэж магадгүй. Иймд үнэ буурлаа гэж хөөрцгөлөхөөс илүү чанар нь ямар байгаад санаа зовинох хэрэгтэй биз ээ.