2009 онд манай албанаас төсөвт хөрөнгө төвлөрүүлэх төлөвлөгөө тасарч магадгүй. Яагаад гэвэл, зарим байгууллага, хувь хүн газрын төлбөрөө төлөхгүй луу унжих болсон. Хоёроос дээш жил газрын төлбөр төлөөгүй 121 иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага бий. Тэдний төлөх ёстой 378.8 сая төгрөгийн өрийн асуудлыг шийдвэрлүүлэхээр харъяа дүүргийн шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан. Үүнээс 119.4 сая төгрөгийн газрын төлбөрийг төлүүлж төсөвт орууллаа. 2009 оны аравдугаар сарын 30-ны байдлаар 11555.2 сая төгрөгийн газрын төлбөрийг төсөвт төвлөрүүллээ. Дүүргүүдийн Засаг даргын захирамжаар Газрын албадын дэргэд 2009 оныг дуустал өр төлбөр барагдуулах,төсвийн орлогын төлөвлөгөөг биелүүлэх ажлын хэсгийг байгуулсан. Үүрэн телефоны оператор компаниудтай гэрээ байгуулан газрын төлбөрөө төлөх санамж бүхий мессэжийг хоёрдугаар улирлын, аравдугаар сарын эхний долоо хоногт багтаан явуулсан.

 

 

Газрын тухай Монгол Улсын хуулийн 40.1.5-д эрхийн гэрчилгээ эзэмшигч нь газрын төлбөрөө хугацаанд нь бүрэн төлөөгүй, 40.1.6-д хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр гэрээнд заасан зориулалтын дагуу тухайн газраа хоёр жил дараалан ашиглаагүй иргэн аж ахуйн нэгж, байгууллагын газар эзэмших эрхийг хүчингүй болгох шийдвэртэй манай зүгээс төлбөрее тел гэж олон удаа хандаж, хэвлэл мэдээллээр зарласан.

 

 

Газрын төлбөрийг цаг хугацаанд нь төлөөгүй иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагад Татварын ерөнхий хуульд заасны дагуу арга хэмжээ авна.

Мэдээж газар хураагдана. Хураагдсан газруудыг дуудлагаар худалдаж орсон орлогыг Нийслэлийн төсөвт төвлөрүүлнэ. Дээрхи шалтгаанаар гэрээний үүргээ биелүүлээгүй түгээмэл тархацтай ашигт малтмал олборлож байгаа аж ахуйн нэгж, байгууллагын гэрээг Ашигт малтмалын газрын Геологи, уул уурхайн кадастрын хэлтсийн даргын шийдвэрийн дагуу хүчингүй болгосон. Мөн ашигласан талбайг нөхөн сэргээлгэж байгаа. Цаашид ч энэ ажил үргэлжилнэ.

 

 

Газрын төлбөрийн орлого тасалдсанаар хөрөнгө оруулалт, эрүүл мэнд зэрэг салбарт хувиарлагдах орлого тасалдаж мэднэ. Ажил зогсох ноцтой байдал үүсч байгааг манай газар эзэмшигч, ашиглагч нарт анхааруулж байна.

 

 

Газрын суурь үнэлгээг Засгийн газар тогтоодог. Нийслэлийн газрын үнэлгээний бүсчлэл, газар ашиглалтын зориулалт, түүнд тооцох тоон итгэлцүүрт өөрчлөлт оруулах, итгэлцүүрийг хэрэглэх зааг, хязгаарыг НИТХ тогтоодог юм. Нийслэлийн газрын төлбөр бүсчлэлээсээ хамаараад өөр өөр үнэлгээтэй байдаг. Хуульд заасны дагуу Нийслэлийн нутаг дэвсгэрийн үнэлгээний бүсчлэл, төлбөрийн хэмжээг НИТХ-ын 1991, 1997 оны 02 тоот, /2005 оны 4/21/ тогтоолын дагуу мөрдөж байсан. 2009 онд Нийслэлийн нутаг дэвсгэрийн газрын үнэлгээний бүсчлэл, төлбөрийн хэмжээг шинэчлэн тогтоохоор төсөл боловсруулсан. НИТХ-д өргөн барихад бэлэн.

 

 

Газар эзэмшүүлэх,ашиглуулах тухай Засаг даргын шийдвэр гарсан өдрөөр төлбөр хийх хугацааг тогтоодог. Газраа эзэмшиж, ашиглаж чадаагүй гэдэг нь газрын төлбөрөөс чөлөөлөгдөх үндэслэл болохгүй л дээ. Төрийн болон орон нутгийн өмчийг эзмших тухай шийдвэр гарсан, худалдан авсан гэрээг үндэслэн нөхөн төлбөр тооцдог. Төлбөр төлегч газрын төлбөрийг улирал бүрийн эхний сарын 25-ны дотор төсвийн дансанд газрын ашигт шинж чанарыг ашигласан эсэхээс нь үл хамааран хугацаандаа төлөх үүрэгтэй. Жил бүр газар эзэмших, ашиглах гэрээгээ дүгнүүлэн газрын төлбөрийн тооцоо нийлсэн акт үйлдсэн байна. Эрх бүхий байгууллагын шийдвэрээр газрын төлбөрийн болон талбайн хэмжээ өөрчлөгдсөн тохиолдолд гэрээнд өөрчлөлт оруулна. Ийнхүү газар эзэмшиж, ашиглах гэрээгээ шинэчлэн байгуулаагүй бол зохих хариуцлагыг газар эзэмшигч хүлээнэ. Гэрээгээ шинэчлүүлээгүйгээс гарсан газрын төлбөрийн зөрүүг газар эзэмшиж ашиглаж байгаа иргэн, аж ахуйн нэгж байгууллага нөхөж төлж улсын төсевт оруулна.

 

Зууны мэдээ