Ерөнхий сайд С.Батболд “Агаарын бохирдлыг бууруулах талаар хэрэгжүүлж байгаа болон цаашид авах арга хэмжээний тухай” сэдвээр өнгөрсөн баасан гарагийн УИХ-ын нэгдсэн хуралдаанд мэдээлэл хийж, УИХ-ын гишүүдийн асуултад хариулсан юм.

 

Олон жил ярьж буй энэ асуудлыг ажил болгож буй талаар ямар арга хэмжээ авч байгаа талаар Ерөнхий сайдын мэдээлэлд дурдсан байлаа. Агаарын бохирдол нь гэр хорооллын 169 мянган айл өрхийн хэрэглэж буй зуух (50.0%), дулааны цахилгаан станцууд (6.0%), 137 мянган авто тээврийн хэрэгсэл (20.0%) болон 1.4 мянган бага болон дунд оврын нам даралтын халаалтын зуух (10.0%), шороон зам, баригдаж буй барилга байгууламж зэрэг бусад эх үүсвэр (17 % ) –ээс шалтгаалж байгаа гэсэн судалгаа гарчээ. Агаарын бохирдлыг бууруулах ажлын хүрээнд хүн амын эрүүл, аюулгүй орчинд ажиллаж, амьдрах нөхцлийг бүрдүүлэхийн тулд “бохирдуулагч нь төлөх” зарчмыг хуульчлан тогтоож, агаарын бохирдлыг бууруулах хөрөнгийн эх үүсвэрийг бүрдүүлэх, нийслэл хот руу чиглэсэн хүн амын шилжилт хөдөлгөөнийг сааруулах, цэвэр түлшний үйлдвэрлэлийг дэмжих зорилго бүхий “Агаарын бохирдлын төлбөрийн тухай хууль”-ийн төслийг шинээр боловсруулж, агаарын бохирдлоос урьдчилан сэргийлэх, бохирдлыг бууруулах талаарх төрийн болон орон нутгийн байгууллага, иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагуудын эрх үүргийг тодорхой болгох, дэвшилтэт техник технологи нэвтрүүлэх эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх зорилгоор хуулиудад нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцсэн байна. Европын сэргээн босголт, хөгжлийн банканд санал тавьснаар “Цэвэр агаар санаачилга” төслийг хэрэгжүүлэх бэлтгэл ажлыг хангаж “Цэвэр түлшийг ахуйн хэрэгцээнд нэвтрүүлэх” хөтөлбөрийг хэрэгжүү-лэхээр ажиллаж байгаа аж.

 

Мянганы сорилтын сангийн Компакт гэрээний дагуу хэрэгжүүлж буй Төмөр замын төсөлд зарцуулах тусламжийн хөрөнгийг өөр төсөлд шилжүүлэхээр Монгол Улсын Засгийн газраас АНУ, Мянганы сорилтын нэгтгэлтэй яриа хэлцээр хийсний дагуу Мянганы сорилтын эрчим хүчний хэмнэлтийг дэмжих сан, Цэвэр түлшний үйлдвэрлэл хэмээх хоёр цогц төслөөс Мянганы сорилтын эрчим хүчний хэмнэлтийг дэмжих сан болон Салхины эрчим хүчний парк байгуулах төслийг онцлон дэмжсэн. Төслийн саналыг 11 дүгээр сарын 17-ны өдөр хөрөнгө оруулагчдын хорооны уулзалтаар хэлэлцэн 47,2 сая ам.долларын санхүүжилтийг олгохоор шийд-вэрлэсэн байна.

 

Улаанбаатар хотод 200 КВт-аас дээш 180 уурын зуух байгаагаас 2007 оноос хойш төсвийн хөрөнгөөр 11 уурын зуухыг бүрэн шинэчилж, 11 зууханд урсгал засвар хийсэн. Мөн 2007 оноос хувийн хэвшлийн байгууллагууд өөрсдийн хөрөнгөөр 10 уурын зуухыг шинэчилснээс 2009 онд 3 зуухыг шинэчилсэн байна. Нийслэлийн хөрөнгө оруулалтаар 2009 онд 6 зуух шинэчилж, 10 зууханд урсгал засварын ажлыг хийж гүйцэтгэжээ. Түүнчлэн гэр, сууцны дулаан хадгалах чадварыг нэмэгдүүлэхэд нийцүүлэн “Гэрийн шинэ төрлийн дулаалга”-ыг нийслэлд 700 гаруй айл өрхөд нийлүүлсэн байна. 2009 оны улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар Умард дэд станцын трансформаторыг өргөтгөж Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангаас 8 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө гаргахаар төсвийн тодотголд тусгаж, Улаанбаатар хотын 8 дүүрэгт 15 мянга гаруй айл өрхийн цахилгаан хүчдэлийн уналтыг сайжруулах, цахилгаан сүлжээнд холбох ажлыг хийж ажлын гүйцэтгэл 80 хувьтай байгаа аж.

 

“Улаанбаатар хотын гэр хорооллыг орон сууцны хороолол болгон хөгжүүлэх хөтөлбөр”-ийн нэгдүгээр үе шатанд баригдах инженерийн дэд бүтэц, барилгажилтын ажлыг эрчимжүүлэхээр БНХАУ-аас авах 300,0 сая ам. долларын хөнгөлөлттэй зээлээс “Орон сууцны YII хороолол”, “Монголын үндэсний олон нийтийн радио телевиз орчмын хороолол”-ын инженерийн шугам сүлжээнд 40,0 сая ам. долларыг , “Орон сууцны XIY хороолол”, “Орон сууцны YII хороолол”-д орон сууц барих ажилд 60,0 сая ам.долларыг тус тус зарцуулахаар шийдвэрлэжээ. Байгаль орчны сайдын 2008 оны багцаас 1.2 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт хийснээр Агаарын чанарын албаны чадавхийг бэхжүүлэх хяналт-шинжилгээ, судалгааны нэгдсэн сүлжээг өргөжүүлэх, лабораторийн багаж, тоног төхөөрөмжийг шинэчлэн сайжруулах ажил хийжээ. Ерөнхий сайдын мэдээллийн дараа хамгийн түрүүн Н.Ганбямба гишүүн асуулт тавьсан юм. Тэрбээр 2009 онд агаарын бохирдлыг бууруулахад 6,2 тэрбум төгрөг зарцуулжээ. Гэтэл агаарын бохирдол 28 хувиар нэмэгдсэн байна гэсэн асуудлыг хөндсөн юм. Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангаас агаарын бохирдлыг бууруулах арга хэмжээнд нийт 8,7 тэрбум төгрөгийг зарцуулахаар төлөвлөснөөс 2009 оны эцсийн байдлаар 6,6 тэрбум төгрөгийн санхүүжилтийг хийсэн байна. Он тус бүрээр үзвэл төлөвлөгдсөн хөрөнгийг 2007 онд бүрэн зарцуулсан бол 2008 онд 73,8 хувийг, 2009 оны эхний 10 сарын байдлаар төлөвлөгдсөн хөрөнгийн 43,0 хувийг санхүүжүүлсэн байна. Ийнхүү хөрөнгийн ашиглалт дутуу байгаа нь Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газраас зарласан тендер шалгаруулалт удааширсан, мөн хийж буй ажлын гүйцэтгэлийн явцаас хамаарчээ гэж үзэх үндэстэйг Ерөнхий сайдын мэдээлэлд дурдсан юм. З.Энхболд гишүүн, Улаанбаатар хотыг гамшгийн бүс гэж зарлая гэж хэлж байсан. Агаарын бохирдлыг бууруулахад мөнгө дур зоргоор зарцуулсан хүмүүст хариуцлага хэрхэн тооцох вэ? Хэрвээ агаарын бохирдлыг бууруулах ажлыг энэ хэвээр зохион байгуулаад явбал 10 жилийн дараа утаатайгаа л сууна, уушгигүй хүний тоо улам нэмэгдэх нь гэж ярилаа.