Баянзүрх дүүргийн Засаг даргын Тамгын газраас 2007 онд 16 дугаар хорооллыг "Жишиг хороолол" болгохоор шинэ ажлынхаа нээлтийг хийж байсан нь саяхан.

Улс болон нийслэлийн хэмжээнд шилдэг тохижилттой хороолол болгохоор зорилт тавин ажиллаж байгааг нь бүх хороонд хэрэгжүүлмээр санагдсан юм.

Өмнө нь тус хороонд цэргийн голдуу хүмүүс ажиллаж амьдран "цэргийн хүрээний хотхон" гэдэг нэр өгсөн байв. Уйтгартай хэдэн саарал байшин, эвдэрч жил бүр л усанд автдаг авто зам, явган хүний шороо татуулсан зам, хүүхэд томчууд салхилж суух газаргүй гэртээ л үргэлж өнждөг байдал 16 дугаар хорооныхны байдаг л төрх. Жишиг хорооллынхны амьдралын хэмнэл, өнгө  төрх өдөр ирэх тусам нүдэн дээр өөрчлөгдөж байгаа та харж байгаа байх. Нийслэлийн Зураг төсөл эрдэм шинжилгээний хүрээлэнгээр тус хорооны тохижилтын зургыг хийлгэсэн болохоор арга ч үгүй биз ээ. Мэргэжлийн хүмүүс тусгай зураг төслийн дагуу ажиллаж байгаа болохоор олон нийтэд хийж байгаа ажил нь таалагдаж энэ хэрээрээ иргэд өөрчлөгдөх болов.

Хуучин цагийн бус шинэ хүрээний өнгө  төрхийг бий болгох, соёлжуулах ажилд мэргэжлийн байгууллагууд их идэвхтэй оролцох бопов. Авто зам дагасан 30000 ам метр, хороолол доторх 12500 ам метр явган хүний алаг хавтан зам тавьж, цэцэрлэгт найман хүрээлэнг байгуулж, хүүхдийн болон спорт тоглоомын есөн талбайтай болоод ирэхээр үүнийг нь дагаад иргэд ч биеэ авч явах хоорондоо харилцах, хөршүүдтэйгээ нөхөрлөх, хүүхдүүдээ хүмүүжүүлэх гээд бүх зүйл, үг хэллэг нь дагаж өөрчлөгдөх болсон талаар иргэд ярьж байсан. Улсаас мө нгө  хөрөнгө  гаргаад бидний амьдарч буй газрыг сайхан засч байгаад бид ч гэсэн сэтгэл амарч орж, гарч буй хүүхдүүдэд өөрсдийн байгаа зүйлээ хайрлахыг сургадаг гэцгээж байв. Тохижуулсан талбайгаа эвдэлгүй хайрлаж, ширхэг ч хог хаялгүй, байшингийн хаалга, хана туурган дээр эрээчихгүй, орцоо цэвэр цэмцгэр байлгаарай хэмээн энэ хорооны хөгшчүүл багачууддаа захидаг зүйлтэй болжээ. Өмнө  нь надад ямар хамаа байх вэ гэж боддог байсан бол одоо миний хороо, миний гэр гэсэн бодол сэтгэлд улам гүнзгий тө рж бидний төлөө тусгай ажил болгон тохижилт хийж байхад яагаад чимээгүй суух гэж бодогддог болсон юм. Чаддагаар нь багачууддаа л хэдэн үг хэлэх юм гэж ярих буурал эл хороонд олон. Тэд бүгд тэтгэврийнхэн. Гэрийн мухар сахисан тэтгэврийнхэн гэхээр хийх ажилгүй улс бишээ гэж тэд хэлсэн. Хүүхдүүд, ач нараа зөв хүмүүжүүлж, орчин тойрноо хайрлаж, найз нөхөд, ахмад хүмүүстэй хэрхэн харилцахыг зааж сургаж байгаа нь бидэндээ л ажил хэмээн тэд ярисан.

Жишиг хорооны өнгө  төрх өдөр ирэх тусам өөрчлөгдөж, орчин тойрон нь сайжрах болов. Хөгшчүүл нь тохижуулсан зориулалтын талбайд салхилж, хүүхэд багачууд нь тусгай тоглоомын талбайд наадаж, барилга байгууламж нь нэгдсэн тод хаягжуулалттай, эргэн тойрон хоггүй, зам нь шинэхэн толигор болж өөдлөн дэвжиж байна. Хоггүй, утаагүй хотын төлөө  нэг ч гэсэн иргэн сэтгэл гарган амьдарвал оршин суугаа газраа бага багаар өөрчилж болдогыг 16 дугаар хорооны жишгээс хараарай.

Өдөрирэх тусам өөдөлж буй хотын захын хорооллын өөрчлөгдөж буй төрхийг төвийнхтэй харьцуулаад та нэг үзээрэй. Сансар гэхээр дэлгүүр, баар, зоогийн газар, зочид буудлаар дүүрсэн, шөнө  "нойрсдоггүй" хороолол гэдгийг хэн хүнгүй мэдэх болсон. Энэ хэрээрээ архидалт, нийгмийн замбараагүй үзэгдэл газар авсныг оршин суугчид нь ч хэлэх ёстой газарт нь хэлсээр цаадуул нь бүр залхсан. Бараг Улаанбаатар хотын баарны нэгдсэн сүлжээ газар гэж хэлэхэд ч хатуудахгуй болов уу. Өдөр шөнө  шиг ялгаатай хаяа дэрлэх хоёр хорооллыг энэ тэнцүү хөгжилтэй болгож яагаад болохгүй гэж. 16 дугаар хорооныхны туршлагыг Сансар хотхонд хэрэгжүүлж олон цэнгээний газрын үүдийг барьж, хүүхэд залуучууд зөв боловсон амарч, зугаацах төвийг байгуулж өөрчилмөөр юм. Сансрынхан жишиг хороололтой барьцаж яагаад болохгүй гэж. СӨХ бүр дээр ажлын хэсэг байгуулж ажиллавал жишиг хорооллоос дутах юм Баянзүрх дүүргийн долдугаар хороонд алга. Барилга байгууламж, үйлчилгээ, нийтийн тээвэр, гаднах тохижилт гээд энэ хороонд бусдаас доогуур орох зүйл алга ч үлгэргүй үйлчилгээнүүдийн талаар хэн нэг нь дуугарч шинэ цагийн хүрээнийхний соёлыг энд нэвтрүүлэхгүй бол нэг л биш ээ. АА клубыг энд ажиллуулж, лидер залуусын лекц уншдаг төвийг энд байгуулбал ямар вэ.

Өдөр ирэх тусам даяаршлагдаж буй нийгэмд бид архидалт, хог гээд тулга тойрсон жижиг асуудлыг ярьсаар суух уу. Үүний оронд залуусыг дэлхийн иргэн болгох шинэ соёлд сургах, ийм ажлыг эхлүүлэх цаг нь болжээ. Дэлхий нийтийн хө гжлийн чиг хандлагаас бид ... дүгээрт явж байна гэхээсээ илүүтэй дээр өгүүлсэн бэрхшээл, саадаас ангижирцгаая. Хүрээлэн байгаа орчин маань бидний амьсгалдаг, таашаал авдаг, амардаг гээд олон эерэг сэтгэгдлийг төрүүлдэг болгож яагаад болохгүй гэж. Төсвийн цөөхөн хэдэн тө грө гийг алийн болгон горьдож хүлээж суух билээ. Өөрсдөө  сэдээд, олны хүчээр хийвэл болохгүй ажил Монголд алга. Сөүл хот олон жилийн ө мнө  ширгэсэн голоо хот дундуураа урсгадаг болгож чадаж байхад бид тэднээс юугаараа дутуу төрсөн гэж ухарч, урагшлалгүй хоцрох билээ. Хороо, хорооллын хөгжлийг жишиг болгохоор эхний ээлжид ярьж, иргэдийн санаачилга, хүчийг нэгтгэе.