Германы Фраунхофын барилгын физикийн хүрээлэн хэмээх дэлхийд алдартай байгууллага Улаанбаатар хотын угсармал орон сууцнуудад хэмжилтийн төхөөрөмж суурилуулж, дулааны алдагдлыг тооцож үзтэл 400 гаруй орон сууцны дулааны нийт алдагдал нь Дулааны хоёрдугаар цахилгаан станцын гаргаж буй бүх эрчим хүчнээс ч илүү байв.
Орон сууцны нэг ам.метр талбайд ногдох дулааны жилийн хэрэглээ нь тооцоогоор 265 кВт атал бодит амьдралд энэ үзүүлэлт 350 кВт, зарим тохиолдолд 400 кВт-аас ч илүү гарч байна. Угсармал сууцны ихэнхийнх нь хана, цонх цантаж хөлөрч, айлууд хүйт эхлэхээр хаалга үүдээ дулаалж, онгорхой цоорхойгоо бөглөх гэж бөөн ажил ундардаг. Үүнийгээ дэлхийн хамгийн хүйтэн нийслэлд амьдардагтайгаа холбон тайлбарладаг.
Гэтэл хэргийн учир дулаан алдагдалд байгааг Герман нөхөд дээрх судалгаагаар олж тогтоожээ. Тогтоогоод зогссонгүй, яавал энэ байдлаас гарч болох арга замыг эрэлхийллээ. Германы техникийн хамтын ажиллагааны нийгэмлэг (GTZ) Хотын хөгжил, барилгын салбарыг дэмжих хөтөлбөрийнхээ хүрээнд энэ асуудлыг авч үзэн Угсармал орон сууцны барилгыг дулааны үр ашигтай болгон засварлах загвар төсөл боловсруулан хэрэгжүүлжээ. Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, Барилга, хот байгуулалтын яамтай хамтран хэрэгжүүлсэн энэ төслийн нийт өртөг нь 207 сая төгрөг. Энэ мөнгөөр нийслэлийн Чингэлтэй дүүргийн тавдугаар хорооны наймдугаар байр, 29 айл амьдардаг таван давхар угсармал сууцны гадуур дулаан тусгаарлагч “цамц” өмсгөж, цонх сольж, халаах хэрэгсэлд тохируулах хаалт суурилуулж, дээврийг нь шинэ технологиор засварлаж, зоорийн давхрыг нь бүрэн шинэчлэн бетондож, төв шугам сүлжээг нь шинэчилж, орчны тохижилтыг нь бас шийдвэрлэсэн байна.
Энэ загвар сууц нийслэлчүүдэд эрчим хүч хэмнэх техникийн боломж байгааг харуулах бөгөөд үр дүнг олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн мэргэжлийн байгууллага хөндлөнгөөс тодорхойлох аж. Дулааны цахилгаан станцуудын үйл ажиллагаа, шугам сүлжээний үр ашгийг нэмэгдүүлэх чиглэлээр нэлээд хэдэн төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлсэн. Гэтэл эцсийн хэрэглэгч болох барилга байгууламж, тэр дундаа орон сууцны барилгуудын дулааны үр ашгийг нэмэгдүүлэх тухайд дорвитой ажил хийгдэлгүй өнөөдрийг хүрснээс дээрх ажлуудын үр дүн санасан хэмжээнд хүрэхгүй байгааг Германы техникийн хамтын ажиллагааны нийгэмлэг (GTZ) анзаарч судалснаар эрчим хүч алдагдлын том цоорхой байгааг илрүүлсэн аж.
Угсармал сууцны дулаан тусгаарлалтыг сайжруулснаар нэг ам метр талбайн эрчим хүчний жилийн хэрэгцээ 100 кВт болж буурна гэж тэд тооцжээ.
Энэ нь одоогийн үзүүлэлтийг 2-4 дахин бууруулна гэсэн үг. Нийслэлийн 400 гаруй угсармал сууцыг дээрх аргаар засварласан тохиолдолд жил бүр 1800 орчим вагон хүрэн нүүрс хэмнэж, халаалтын улиралд ялгарах утаа, хорт хийг тэр хэмжээгээр бууруулан агаарын бохирдлыг багасгана гэсэн тооцоог ч тэд хийжээ.
Хотын хөгжил, барилгын салбар болон мэргэжлийн боловсрол, сургалтыг дэмжих хөтөлбөр (UDCP) дээрх загвар орон сууцаа хүлээлгэн өгөв. УИХ, Засгийн газар, нийслэлийн төр захиргааны байгууллагын төлөөлөл, ХБНГУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд, албаны бусад хүн оролцсон ёслолын арга хэмжээний үеэр энэхүү загвар сууцны төсөл үр дүнтэй болсныг онцлон тэмдэглэж, цаашид бүхэл бүтэн хорооллоор нь ийнхүү дулаалах, мөн дулаалгын ажлыг мансард буюу дээврийн давхрын өргөтгөлтэй хамтатган цогцоор нь шийдэх нь илүү ач холбогдолтой гэсэн санал нэлээд яригдаж байлаа.
Юутай ч нийслэлийн маань нэгэн сууцанд Европын жишгээр засвар, дулаалга хийлээ. Үүнээс үлгэр авч бусад сууцаа дулаалах эсэх нь монголчуудын сэтгэл зүтгэлээс хамаарах хэрэг билээ.