4000 орон сууцны квот гарчээ
Barilga
2019-11-05
Төрийн байгууллагынхны төдийгүй иргэдийн горьдлого тээж хүлээсэн "4000 айлын орон сууц" дэд хөтөлбөрийг хүмүүс сүүлдээ "Энэ ч 40000 айлын орон сууц шиг улс төрийнхний лоозон төдий зүйл юм байна даа" гэж хүлээлтийн сэтгэлээ татахын даваан дээр хонгилын үзүүрт гэрэл харагдлаа. Өөрөөр хэлбэл, дампуурлын гинжэн хэлхээн дөрөөн дээр зогсоо барилга, банкны салбарыг төрөөс дэмжсэн бодлого нэг хэсгийн ашиг сонирхлын зөрчилдөөнөөс сүүлдээ учир нь үл ойлгогдох асуудал болж хувирсан ч удтал тодорхойгүй байсны эцэст ашгүй нэг шат ахилаа гэж хэлж болох юм. Учир нь, энэ сарын 11-ний өдрийн Засгийн газрын 368 дугаар тогтоолоор "Төрийн албан хаагчдыг орон сууцны зээлд хамруулах тухай журам" баталсаны дагуу төрийн яам, агентлагуудад олгох 4000 орон сууцны квотыг тогтоожээ.
Аль байгууллага хэчнээн байр авахаар байна вэ гэдгийг ажилчдынх нь тоотой харьцуулж гаргасныг уншигч Та хүснэгтээс сонирхоорой. Боловсрол соёл, шинжлэх ухааны салбарт хамгийн олон орон сууц олгогдохоор байна. Өөрөөр хэлбэл, тус яаманд 1680 орон сууцны хуваарь хийжээ. Дараа нь Эрүүл мэйдийн сайдын мэдэлд 675, хууль зуй дотоод хэргийн сайдад 515, Монгол Улсын Шадар сайдад 152 гэх мэтчилэн хуваарилсан байгаа.
Засгийн газар "4000 айлын орон сууц" дэд хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж, барилгын салбарт 180 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт хийхээр болсон. Дээрх хөтөлбөрийн хүрээнд баригдаж дууссан болон гүйцэтгэл нь 90 хувьтай орон сууцнуудыг төрийн албан хаагчдад моргэйжийн зээлээр олгохоор Засгийн газрын журам ч аль хэдийн гарсан. Борлуулаагүй барилгад 800 тэрбум төгрөгөө түгжиж, банкны барьцаанд байгаа гэх барилгынхан төрөөс тусламж гуйж, түмэн олонд хямдхан үнээр орон сууцаа өгөхөөр амлаж байлаа.
| Төсвийн ерөнхийлөн захирагчид, аймаг нийслэл | Ажиллагсдын тоо | Ногдох орон сууцны тоо |
|
Хүнс, хөдөө аж ахуй хөнгөн үйлдвэрийн сайд
|
739
|
21
|
|
Эруул мэндийн сайд
|
24028
|
675
|
|
Үндсэн хуулийн цэцийн дарга
|
29
|
1
|
|
Улсын дээд шуүхийн ерөнхий шүүгч
|
76
|
2
|
|
Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дарга
|
989
|
28
|
|
Улсын ерөнхий прокурор
|
764
|
21
|
|
Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөл
|
71
|
2
|
|
Үндэсний ерөнхий аудитор
|
50
|
2
|
|
Үндэсний стастистикийн хороо
|
228
|
6
|
|
Санхүүгийн зохицуулах хороо
|
98
|
3
|
|
Төрийн албаны зөвлөлийн дарга
|
19
|
1
|
|
Цагаатгах ажлыг удирдан эохион байгуулах комисс
|
17
|
1
|
|
Зам тээвэр, барилга хот байгуулалтын сайд
|
1160
|
33
|
|
Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайд
|
445
|
! 2
|
|
Монгол Улсын Тэргүүн шадар сайд
|
1114
|
31
|
|
Монгол Улсын Шадар сайд
|
5374
|
1 52
|
|
Сонгуүлийн срөнхий хороо
|
10
|
1
|
|
Хүний эрхийн үндэсний комисс
|
20
|
1
|
|
Авлигатай тэмцэх газрын дарга
|
98
|
3
|
|
Архангай
|
353
|
9
|
|
Баян-Өлгий
|
241
|
6
|
|
Баянхонгор
|
370
|
9
|
|
Булган
|
300
|
7
|
|
Говь-Алтай
|
296
|
7
|
|
Говьсүмбэр
|
90
|
2
|
|
Дархан-Уул
|
42
|
4
|
|
Дорноговь
|
183
|
5
|
|
Дорнод
|
270
|
8
|
|
Дундговь
|
258
|
7
|
|
Завхан
|
382
|
10
|
|
Орхон
|
135
|
4
|
|
Өвөрхангай
|
409
|
10
|
|
Өмнөговь
|
284
|
7
|
|
Сүхбаатар
|
237
|
6
|
|
Сэлэнгэ
|
358
|
9
|
|
Төв
|
501
|
13
|
|
Увс
|
348
|
9
|
|
Ховд
|
325
|
9
|
|
Хөвсгөл
|
425
|
11
|
|
Хэнтий
|
334
|
9
|
|
Улаанбаатар
|
1376
|
38
|
|
Дүн
|
141609
|
4000
|
Гэвч их мөнгөний сураг сонсонгуутаа барилгын компаниудын зан гэнэт л өөрчлөгдөж, 650 мянган төгрөгөөр өгөх хямдхан орон сууц байхгүй хэмээн хэл ам хийх болсон билээ. Удтал яригдсан уг хөтөлбөрийг хэрэгжүулэхэд үнийн саналын зөрөлдөөн багагүй хугацаа алдахад хүргэсэн. Ямартай ч "4000 айлын орон сууц" дэд хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхээр өнгөрсөн 10 сард баталсан Засгийн газрын тогтоолд дурдсанаар бол барьж дуусган улсын комисст хүлээлгэн өгсөн, арилжааны банкны зээлийн барьцаанд байгаа орон сууцыг ам метрийн үнийг 650 мянган төгрөгөөс дээшгүй байх зарчим баримталсан. Ингэхдээ "Орон сууцны санхүүжилтийн корпораци"-иар дамжуулж, төрийн албан хаагчдад урт хугацаатай зээлээр олгохыг Сангийн сайд С.Баярцогт, Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд Х.Баттулга, нийслэлийн Засаг дарга Г.Мөнхбаяр нарт даалгасан. Гэтэл "биднийг дампуурахаас авраач" хэмээн төрөөс дэмжлэг хүссэн барилгынхан гэнэт Засгийн газрын уг тогтоолоос тэс өөр зарчим баримтлах болсон. Үнэн хэрэгтээ бол барилгынхны "Өндөр өртгөөр босдог орон сууцны үнийг төр хатуу тогтоолоо" гэж боож ухэх шахам дуугаа нэгтгэсэн нь утгагүй зүйл байсан юм. Угтаа бол Засгийн газрын бодлого нь төгс сайн зүйл биш ч, санхуү эдийн засгийн хямралтай холбоотойгоор барилга, банкны салбарт үүссэн хүнд нөхцөл байдлыг гэтлэн давах түр зуурын гал унтраасан арга хэмжээ гэдгийг төрөөс дэмжлэг хүссэн барилгынхан ухамсарлахгүй байна гэж байхгүй л байлтай.
4000 орон сууцны асуудлыг Засгийн газрын хуралдаанаар хоёр дахь удаагаа хэлэлцэхдээ яам агентлагт олгох байрны квотыг тогтоохоос гадна ямар хэмжээний мөнгө зээлэх, зээлийн хүү болон хугацаа, мөн зээлдэгчдэд тавих шалгуурыг хүртэл баталжээ. Тогтоолд дурдсанаар бол арилжааны банкны зээлийн барьцаанд байгаа орон сууцнуудыг төрийн албан хаагчдад 20 хүртэлх жилийн хугацаатай олгох гэнэ. Хүү нь жилийн 80 хүртэлх хувьтай байх бөгөөд 40 сая хүртэлх төгрөгийн зээлүүлэхээр Засгийн газар шийдвэрлэсэн байна.
Ингэхдээ байр захиалагч нь нийт төлбөрийн 10 хувийн урьдчилгааг заавал төлөх учиртай аж. Хэл ам болоод хэрэгжихэд нь саад учруулаад байсан ам. метрийн үнэ болох 650 мянган төгрөгийн асуудлыг ч өмнөх тогтоолд дурдсан хэвээр нь баталсан байна. Түүнчлэн зээлд хамрагдахыг хүсч буй төрийн албан хаагч нь гурваас дээш жил тогтвор суурьшитай ажилласан, банкинд ямар нэгэн хугацаа хэтэрсэн өр ширгүй байх юм. Зээлдэгч зээлээ төлж дуусгалгүй тэтгэвэртээ гарах тохиолдолд урьдчилгаа төлбөрийг нэмэгдүүлэхээр шийджээ. Сард төлөх зээл, хүүгийн нийт төлбөр нь тухайн өрхийн сарын дундаж орлогын 45 хувиас хэтрэхгүй байхыг ч журманд тусгасан байна. Зээл олгох асуудлыг орон сууцны санхүүжилтийн корпораци хариуцах юм.
Зээлдэгчид орон сууцны зээл авахдаа дараах материалыг бүрдүүлсэн байх ёстой:
- Төрийн албаны зээлийн өргөдөл,
- иргэний үнэмлэх, гэрлэлтийн баталгааны нотариатаар баталгаажуулсан хуулбар,
- албан байгууллагын тодорхойлолт / тухайн төрийн албан хаагчийн ажил, албан тушаал, ажиллаж байгаа хугацаа, цалингийн хэмжээ зэргийг тусгасан байх/,
- нийгмийн даатгалын дэвтрийн нотариат болон нийгмийн даатгалын байгууллагаар баталгаажсан хуулбар /өрхийн орлоготой бүх гишүүдийн/,
- өрхийн бусад орлогыг тодорхойлох баримтууд / Гэр бүлийн бусад гишүүдийн бизнесийн, түрээсийн, ажил үйлчилгээний гэх мэт/,
- орон сууц худалдах, худалдан авах гэрээний хуулбар,
- үл хөдлөх эд хөрөнгийн бүртгэлийн тухай лавлагааг бүрдүүлэх ажээ.
Гэхдээ энэхүү хуваарийг гаргаснаар уг хөтөлбөр ногоон гэрлээр хэрэгжихгүй. Үүнтэй холбоотой цөөнгүй асуулт хариу нэхсэн хэвээр. Тухайлбал, хөтөлбөр хэзээнээс хэрэгжиж эхлэх вэ. иргэдийг хамруулна гэсэн яасан бэ. Орон сууцныхаа ам метрийг нь 650 мянган төгрөгөөр үнэлж хамрагдах компани яг одоогийн байдлаар хэд байгаа вэ гэх мэт асуулт ургана.
ОССК-ийнхан энэ сарын эхээр “4000 орон сууц” хөтөлбөртэй холбоотой “Баянмонгол” хороололд гарсан үзэсгэлэн худалдааны талаарх үнэлэлт дүгнэлтээ хийж суугаа гэнэ. Тус байгууллагаас Зам тээвэр, барилга, хот байгуулалтын яаманд мэдэгдсэнээр одоогийн байдлаар 60 гаруй барилгын компани Засгийн газраас тогтоосон үнийн нөхцөлөөр барилгаа худалдъя гэж мэдэгдээд байгаа гэж мэдээлжээ. Харин уг дэд хөтөлбөр яг хэзээнээс хэрэгжих вэ гэдгийг холбогдох албаныхан одоогоор тодорхой зүйл хэлж чадахгүй байна. Түүнчлэн иргэдийг уг хөтөлбөрт хамруулна гэсэн нь бүр талаар болсон хэрэг үү гэвэл үгүй аж. Гэхдээ энэ нь ОССК-аар биш банкаар дамжиж хэрэгжих асуудал гэж холбогдох албаны хүн хэлэв.
Өнөөдөр