“Хос зам” СӨХ байгуулагдаад таван жил болж буй ч Баянзүрх дүүрэгтээ ажлаараа удаа дараа тэргүүлж иржээ. 400 гаруй СӨХ-доос түвшин тогтоох шалгалтад 12 дугаар байрт шалгарсан байна. СӨХ-ны талаар иргэд тийм ч ам сайтай байдаггүй.

Гэвч тэдэнд бас хийсэн ажил, яриа зүйл ч байдаг байна. “Хос зам” СӨХ-ны байцаагч Д.Ганбаатартай энэ талаар уулзаж ярилцлаа.

-Иргэдийн ая тухыг бодолцсон ажлуудыг багагүй хийдэг гэж сонслоо?
-Бидний хийх л ажил шүү дээ. Оршин суугчид биднээс мөнгө хурааж аваад түүгээрээ өөрсдийн цалингаа бүрдүүлдэг гэж ойлгодог. СӨХ-г татан буулгах бодолтой иргэн ч бий. Нэг ам бүлээс дээд тал нь сард 7200 төгрөг, доод тал нь 1500 төгрөг авдаг. Энэхүү мөнгөөр тэднээс гомдол ирэхгүй болтол нь ажил хийе гэвэл хаанаа ч хүрэлцдэггүй. Зарим оршин суугчид СӨХ юу ч хийдэггүй гэж мөнгөө төлөхдөө хойрго ханддаг. Наад зах нь дулааны хэвийн байдлыг бид л хангаж байна. Ус дулаан дамжуулах шугамыг найдвартай байлгах гэж тэрхүү мөнгийг хураан авдаг юм. Гэхдээ зөв ойлголттой, цаг хугацаанд нь төлбөрөө төлдөг хүмүүс байхад хоёроос гурван жил төлбөрөө өгөхгүй өрх ч байна. Бид оршин суугчдын нүдэн дээр нь юм хийгээд байхад түүнийг хайрлан хамгаалах сэтгэхүй огт байдаггүй. Жишээ нь тав тухтай байдлыг хангахын тулд кодтой төмөр хаалга хийгээд өгөхөд удалгүй эвдчихэж байна. Нэг код нь гэхэд 35000-40000 төгрөгийн үнэтэй.

-Ер нь ажил хийж байгаа хүнд бэрхшээл мунддаггүй шүү дээ?
-Тэгэлгүй яахав. Иргэд мөнгөө ухамсраараа төлчихөж байвал бид тэрхүү мөнгөөр аль болох хэрэгтэй зүйл хийхийг хичээж явдаг. Иргэд зөв ойлгож бидний ажлыг дэмжих тусам тэрхүү цугларсан мөнгийг үр дүнтэй зарцуулах боломжтой. Дээрээс нь СӨХ-нд оршин суугчдын өөрсдийн сонгосон удирдах зөвлөлийн болон хяналтын зөвлөлийн гишүүд байдаг. Тэд суугчдыг төлөөлж бидний ажлыг хянаж сар болгон тайлан тооцоог минь үздэг. Тийм учраас СӨХ тэгж мөнгө идэж илүү завшина гэсэн ойлголт байхгүй.

-Юм хийгээд л байхад хийсэнгүй гэсэн шүүмжлэлийг хэрхэн хүлээн авдаг вэ?
-Наад зах нь орцны жижүүр шалаа арчаад явж байхад хээв нэг дээгүүр нь алхаад гарчихдаг. Бүр нулимдаг гээч. Тийм соёлгүй оршин суугчид байдаг. Бүр дундын өмчлөлийн мөнгөөр гэр орондоо засвар хийлгэх гэж шаарддаг. Манай СӨХ-ны байр нэг орцондоо 15 айлтай. Өнөөдөр 60000 төгрөгийн цалинтай хүн байхгүй шүү дээ. Гэтэл манай орцны жижүүр ийм л цалинтай. Уул нь Засгийн газрын тогтоолоор цалингийн доод хэмжээг 108000 төгрөг болгосон ч нэмэх гэхлээр гэхэд боломж байхгүй. Гэлээ бид жижүүртээ цэвэрлэгээгээ сайн хий гэсэн шаардлагыг байнга тавьдаг. Нялх нойтон хүүхэдтэй мөртлөө тэр агааргүй орчинд тэд амьдарч байна. Тусдаа байранд амьдраад та нар жижүүрээ хий гэхлээр тэдэнд тийм боломж байдаггүй. Хамгийн хэцүү муу ажлыг хийж байна шүү дээ.

-Халаалт доголдох гомдлыг иргэд их тавьдаг шүү дээ?
-Өвлийн улиралд халахгүй байна гэсэн гомдлууд удаа дараа ирдэг. СӨХ орон сууцны контор руу энэ тухай хэлж шийдвэрлүүлдэг. Үүнийг ялгаж салгахгүй иргэд бухимддаг тал бий. Хоёрдугаарт орчны цэвэрлэгээ тохижилт гэсэн асуудал яригддаг. Энэ орчиндоо сүүдрэвч бариад мод зүлэг таримаар байдаг. Өнгөрсөн жил гэхэд зүлгийн үрийг 16000 төгрөгөөр авч тарьсан. Гэтэл дээр нь нохойгоо баалгана, шээлгэнэ хүүхдүүд гүйгээд л арилгачихна. Энэ мэт яриад байвал зовлон их бий.