Ирэх нэгдүгээр сарын 15-ны өдрөөс цахилгааны үнийг 17.35,  дулааны үнийг 14.5 хувь нэмэгдүүлэхээр Эрчим хүчний зохицуулах газрын Зохицуулагчдын зөвлөлийн хурлаас өчигдөр /28-нд /шийдлээ.

Ингэснээр ирэх сарын 15-наас эхлэн энгийн тоолууртай айлд цахилгааны үнэ НӨАТ-гүйгээр 68 төгрөг байснаа 79.8 төгрөг, гэр хорооллынх 66 төгрөг байснаа 77 төгрөг болж байгаа юм. Энэ мэтчилэн хоёр тарифт зэрэг төвийн бүсийн бусад бүх хэрэглэгчдийн хувьд цахилгааны үнэ квт.цаг нь  10-11 төгрөгөөр нэмэгдэж байгаа ажээ. Харин Улаанбаатар хот, аймгийн төвийн нийтийн эзэмшлийн зориулалттай зам талбайн болон нийтийн эзэмшлийн зориулалттай орон сууцны орцны гэрэлтүүлэг 06.00-19.00 цагийн хоорондох нь 11 төгрөгөөр нэмэгдэж 79.8 төгрөг болсон бол орой шөнийн хэрэглээ 19.00-6.00 цагийн хооронд зургаан төгрөгөөр нэмэгдэж 40 төгрөг боллоо.

Үйлдвэр аж ахуйн газруудынх ч мөн 11.80 төгрөгөөр нэмэгдэж байгаа ч оройн буюу оргил цагийн хэрэглээ буюу 19.00-22.00 цагийн тариф 28 төгрөгөөр, шөнийн хэрэглээ зургаан төгрөгөөр нэмсэн бол Цахилгаан тээвэр компанийн хэрэглээний 49.2 төгрөг хэвээр үлдээжээ.

Дулааны хувьд  орон сууцных гэхэд ам.метр нь 265 төгрөг байсан бол 17 хоногийн дараанаас 304 төгрөг, хэрэгцээний халуун усны үнэ халаалтын улиралд хүн тутамд 1000 төгрөг байснаа 1145,  халаалтын бус улиралд 1500 байснаа 1718 болж нэмэгдлээ.Энэ мэтчилэн үйлдвэр аж ахуйн газруудынх ч мөн л нэмэгдэж байгаа юм.

            ТАЛХНЫ ҮНЭ 10 ТӨГРӨГӨӨР НЭМЭГДЭХ МАГАДЛАЛТАЙ

Цахилгаан, дулааны үнэ нэмэгдсэнээр гэр хорооллын айл өрхийн хувьд зөвхөн цахилгааны үнэ өрхийн төсөвт 2.6 хувь эзэлж байсан бол 3.1 хувь, орон сууцных 3.0 хувь байснаа 3.5 хувь болохоор байгаа аж. Харин өргөн хэрэглээний бараа болох талх, сүү, мах, гурилын үнэнд эрчим хүчний үнийн өсөлт хэрхэн нөлөөлөхийг нэр бүхий компаниудын цахилгаан, дулааны үнийн өсөлтийг Эрчим хүчний зохицуулах газраас тооцож үзжээ. Энэ тооцоогоор талхны үнэ 10.6, нэг кг нэгдүгээр болон дээд гурилын үнэ  4.6-5.3,  нэг литр савласан сүүний үнэ 5.8 төгрөгөөр нэмэгдэх магадлалтай гэнэ. Төсвийн байгууллагын хувьд  эмнэлэг, их сургууль, ерөнхий боловсролын сургуулиудын нийт зардал дээрх үнийн өөрчлөлт 0.8-3.3 хувь буюу 2.4 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэхээр байгаа аж.

         ЦАХИЛГААНЫГ  31.41, ДУЛААНЫГ 4170 ТӨГРӨГӨӨР НЭМЭХ САНАЛ ИРҮҮЛЖЭЭ

Эрчим хүчний компаниуд  цахилгааныг квт.цаг тутамд 31.41, дулааныг Гкал тутамд 4170 төгрөгөөр нэмэх санал ирүүлснийг Эрчим хүчний зохицуулах газрын Зохицуулагчдын зөвлөл хэлэлцээд цахилгааныг 11.8 төгрөгөөр, дулааныг 1467 төгрөгөөр нэмэх шийд гаргасан байна.

Дулаан, цахилгааны үнэ нэмэгдүүлэх бодит шалтгаан нь эрчим хүчний компаниуд алдагдалтай ажиллаж байгаа явдал гэж Эрчим хүчний зохицуулах газар тайлбарлаж байна. Харин эрчим хүчний компаниудын алдагдалтай ажиллаж байгаа нь гадаадын зээлээр хэрэгжсэн төсөл хөтөлбөрийн төлбөр төлөхөд гарсан валютийн ханшны өсөлт, нүүрс, сэлбэг, материал, төмөр замын тарифын, ОХУ-аас авдаг импортын цахилгааны үнэ өсөлтөөс болжээ. Үүнээс болж эрчим хүчний салбарын санхүүгийн байдал доройтсоор 2008 онд салбарын хэмжээнд 24.4 тэрбум төгрөг болж 2007 онтой харьцуулахад зургаа дахин өссөн байна.

2009 он гарсаар байдал улам дордож гуравдугаар улирлын дүнгээр 64.4 тэрбум төгрөгийн алдгадалтай ажиллажээ. Эрчим хүчний үнэ тарифыг энэ салбарын санхүүгийн чадавхийг хангах хэмжээнд хүртэл нэмэгдүүлж чадахгүй байгаагаас байнгын орлогын дутагдалд орсоор зайлшгүй хийх шаардлагатай их болон урсгал засвараа хийж чадахгүй болж энэ нь үйлдвэрлэлийн найдвартай ажиллагаанд сөргөөр нөлөөлж байгаа юм байна. Төвийн эрчим хүчний хязгаарлалтын тоо 1992-1996 онд 200 гаруй байсныг 2006 он гэхэд зургаа болтол бууруулж байсан бол 2008 онд 99 удаа, 2009 оны эхний хагас жилд 100 гаруй удаа болж өсчээ. Иймээс эрчим хчүний үнэ тарифыг зардлаа нөхөх хэмжээнд тогтоох арга эхжмээ шат дараатай авч хэрэгжүүлэн салбарын үйл ажиллагааг хэвийн хэмжээнд найдвартай явуулах нөхцлийг бүрдүүлэх
бодит шаардлага бий болсон учир ийнхүү үнэ нэмж байгаа аж.
 

MOНЦАМЭ

Ш.Эрдэнэчимэг